Loodsmannetjes en dergelijke

Loodsmannetjes? Opsmikkelen!
Noodplannetjes? Afwikkelen!
Stroopwafeltjes? Opknabbelen!
Koopkaveltjes? Terugkrabbelen!
Zwartkijkertjes? Afzonderen!
Afzeikerdjes? Opdonderen!
Gladjakkertjes? Afwimpelen!
Afzakkertjes? Doorpimpelen!

Loodsmannetje e.d.: metrisch nergens inpasbaar?
In de paeon primus kan niet veel, maar toch wel iets .....

Beste HVV'ers,
Laat ik beginnen met jullie wat verlaat een gelukkig nieuwjaar te wensen.
Een krappe 2 maanden heb ik mij weinig op dit forum laten zien. Eind november overleed mijn moeder op bijna 89-jarige leeftijd. Dat had een flinke nasleep, gevolgd door Kerst en een noordlichttocht door de Noorse fjorden.
Nu wat achterstallige reactie en daarna: dichten!

Wim, ik vlei mij met de gedachte dat die gedicht geschreven n.a.v. de volgende discussie in "Cantabila (1)"
Niels Blomberg schreef : Wim Meyles schreef :
Dat was het dan, dacht ik nog, maar nee, je bent ermee aan de slag gegaan! Ik vind het een fraaie een geestige opsomming van loodsmannetjes.
Zoals je zelf al zei "krijgen ‘man’ en ‘ne’ twee halve noten". Deze paeon is dus een driekwartsmaat en geen vierkwartsmaat.
In de metrische poëzie is een lettergreep gelijk aan een tel.
(Nu ik dit opschrijf ga ik twijfelen: maak ik als pseudoneerlandicus weer een cruciale fout? Even Bronzwaer erop naslaan: "[...] in het syllabotonisch vers doet zich voor ons gevoel het verschijnsel voor dat de afstand tussen twee heffingen een min of meer gelijke tijdsduur heeft." Nou weten we dus nog niets.)
We zijn het er volgens mij wel over een eens dat er ritmisch is bijzonders aan de hand is. Anders dan jij zou ik dit geen paeon primus noemen, eerder een dactylus met huppeltje. Verder sterkt het mij in mijn opvatting dat met loodsmannetje in gewone metrische poëzie geen land te bezeilen is.

Loodsmannetjes neerkrabbelen?
Noodplannetjes uitdokteren!
Schokt u dit metrum
Of laat het u koud?

Mij dunkt dat ondanks de
Peonisatiegraad
toch dit ob nog
zijn ritme behoudt.

Knap olleke, Niels, binnen deze discussie.

c.a.
Frits

Beste Niels,

Dank voor je uitvoerige en gedegen reactie.
Ik denk dat we het over het loodsmannetje wel eens zijn. Ik heb daar zelf twee tegenstrijdige dingen over geschreven. De eerste keer schreef ik dat 'man' en 'ne' eigenlijke twee halve tellen zijn, zodat mijn conclusie eigenlijk dezelfde was als de jouwe: dat we hier met een driekwartsmaat te maken hebben.
De tweede keer plaatste ik 'loodsmannetje' in de categorie 'paeon primus'. Dit was meer prikkelend dan serieus bedoeld.
Mijn conclusie is, net als de jouwe, dat de paeon primus niet bruikbaar is in de Nederlandse poëzie. Wat de paeon secundus betreft, denk ik nog steeds dat die wél bruikbaar is. Maar daarover verder onder een ander 'draadje'.

Overigens: compliment voor je knappe ollekebolleke, waarin je een mooie plaats ingeruimd hebt voor schijnpaeonis primi die goed dactylisch te lezen zijn

Hartelijke groet,
Wim

Wim heeft duidelijk gemaakt dat er veel woorden als 'Loodsmannetje' bestaan. Echter, als je telt als ‘één-twee en -drie’ heb je een nieuwe versvoet en daarmee een heleboel onbruikbare woorden bruikbaar gemaakt. Ik ben buiten dichtmodus, maar ik denk er over na. Dat die nieuwe versvoet niet conform de prosodische eisen is, is juist. Maar zijn we nou echt blij met die paeon ?

Ik ben bang dat het verwarrend is om in een adem van een muzikale maatsoort en een metrumschema te spreken. Er is natuurlijk een groot verschil tussen de twee. Bij muziekmaten kun je in grote mate nootjes of syllabes in een enkele tel stoppen, dat kan bij een metrumschema niet.

Deelnemen aan bovenstaande discussie doe ik niet.....gaat mij de pet te boven.

@ Niels,

Gecondoleerd met het verlies van je moeder. Om ongeveer dezelfde reden ben ik een paar maanden niet aanwezig geweest.
Helaas werd mijn broer niet ouder dan 66 jaar.

@ Allen,
Een gezond, gelukkig en pennenvruchtrijk 2020!

groet,
Hanny

@Hanna en Niels,
Verdrietig om te lezen, gecondoleerd.

@allen,
Aangenomen dat de laatste lettergreep van de loodsmannetjes-woorden even lang wordt uitgesproken als de eerste lettergreep en twee keer zo lang als de twee middelste lettergrepen, is dit metrum niet nieuw: het is immers precies de choriambe (lang-kort-kort-lang).
.
Ik zou er wel voor pleiten om de een/twee-je/drie muzikaal gezien in 3/8 maat te lezen (waarbij de middelste achtste dus uit twee zestienden bestaat), omdat het anders wel heel langzaam wordt.

Groet,
Manuel

Mijn welgemeende condoleances voor Niels en Hanny.

Niels, gecondoleerd met het overlijden van je moeder.

Hanny, gecondoleerd met het overlijden van je broer.

Hartelijke groet,
Wim

Condoleances voor Hanny en Niels. Maar het hoort bij het leven. Niettemin sterkte met het verlies.

shim shim sheree , Mary Poppins. Een hoorbaar metrum zal wel lukken, maar leesbaar wordt het nooit. . Blijft over; een woordspelletje

Hanny ik sluit mij geheel aan bij jou woorden voor Niels
Dus ook van mij Niels Gecondoleerd.
Ook jij Hanny. alsnog Gecondoleerd!
Joke.