Suske en Wiske hebben onlangs nieuwe kleren en een nieuw kapsel gekregen. Of de teksten ook gemoderniseerd zijn, weet ik niet. Wel weet ik dat ene Silly Wandelpeen jaren geleden een pornoparodie heeft gemaakt: De Glunderende Gluurder. Ik heb die niet gelezen, maar het pseudoniem en de titel klinken veelbelovend.
Een (porno)parodie kan erg grappig zijn. Als je het goed doet. Maar googel bijvoorbeeld eens op Nijntje + parodie, en je ziet dat Nijntje meestal niet erg op zichzelf lijkt en dat de teksten eerder leeslesjes-voor-groep-3 zijn dan versjes. (Nijn Eleven lijkt wél op zichzelf, en sorteert optimaal effect door kleine ingreep. Er lijkt geen versje bij gemaakt.)
Maar nu over het schaap van Peter & Jaap. Eerst dacht ik dat het bedoeld was als parodie-op-het-verschijnsel-parodie. Dat wordt weersproken door hun reacties tot nu toe (en door het feit dat ze ertoe bereid waren het vormtechnisch op te krikken).
Blijkbaar moet het toch gelezen worden als parodie op de schaap-Veronica-verzen van Annie M.G. – die op zichzelf al parodiërend zijn en vol subtiele ironie zitten.
Dan is het de kunst om het origineel zo goed mogelijk na te bootsen, de mogelijkheden van setting en personages uit te buiten, en aan de oorspronkelijke ironie een extra twist te geven. Niet eenvoudig, en lukt denk ik alleen als je je goed in dat origineel verdiept. Ervan houden hoeft niet per se, maar het helpt natuurlijk wel.
(Ik hou erg van de schapenverzen. Toen ik ze als kind las, waren het gewoon de lekker bekkende avonturen van vier vagelijk bekende figuren. Net als bij Swiebertje speelde alles zich af in een voorbije wereld, die ik alleen kende uit de verhalen van mijn opa. Als volwassene ontdekte ik de extra laag. En sinds veel kneuterigheden van weleer in de maatschappij terugkomen, duiken zulke types + situaties ook weer in het echt op.)
Waarom vind ik het vers van Peter & Jaap niet geslaagd, afgezien van het fonetisch gespelde krek en de door rijmdwang erbij gesleepte pastinaken?
1
De personages zijn nep. De dominee zegt een keer ‘Wat drommel’, verder gedraagt niemand zich naar zijn/haar karakter. Ze zijn het gewoon niet! Prikkebeen wil vlinders vangen, Dagobert Duck zwemt in het geld, Bromsnor zit Swiebertje achterna, Pippi Langkous is sterk, Harry Potter kan toveren. Dat handhaaf je of je speelt ermee, maar domweg weglaten?
2
Tijd, plaats, onderlinge verhoudingen blijven mistig. Het speelt zich nergens en nooit af, zonder enige context. Hoezo moderner jasje?
3
Seks & drugs, dat is de meest afgezaagde ‘andere draai’. Waar hier bovendien niks spannends mee is gedaan.
Groet,
Judy
PS
In de krant zag ik vandaag een recensie van een pasverschenen parodie: Asterix op z’n Berlijns, met actuele grappen. Lijkt me erg leuk!