Pleiade: Ik ben een God in 't diepst van mijn gedachten
(Naar Willem Kloos, 1859 – 1938)


Ik ben een God in 't diepst van mijn gedachten
En zit in 't binnenst van mijn ziel ten troon

Ik ben het zat, hoe lang moet ik nog wachten
Op haar met wie ik zo lang samenwoon

Net als een God in 't diepst van alle nachten
In alle rust en zonder machtsvertoon

Ze is nog geen minuut uit mijn gedachten,
Ik ijsbeer tussen deur en telefoon

Ik vreet mijn nagels op bij karrenvrachten
En zit in zak en as, is dat mijn loon

Voor jaren trouw en eeuwigdurend smachten
Jenever! Brand 't binnenst van mij schoon

Drink uit! Dan liever maag- en leverklachten
Weer zit ik dronken in mijn ziel ten troon

Een fraai gedicht Ben, maar je hebt wel met de regels gesmokkeld zie ik:
je herhaalt:

Ik ben
Een God in 't diepst
van mijn gedachten

en dat moet zijn:

Ik ben een God
in't diepst van mijn
Gedachten

Dank je voor de aanwijzing, Kees.
Je hebt volkomen gelijk. Ik was al zo trots als een ouwe aap dat ik dit vers goed had afgerond.
Er zijn inderdaad een paar lettergrepen verplaatst. Daarmee is het gedicht an sich goed maar mag het geen pleiade heten...
Ik zal ter zijner tijd nog eens naar dit werkje kijken.

Groet, Ben

Ik zie trouwens een fout in de omschrijving van de pleiade: er staat dat in een pentameter het aantal lettergrepen 442 is, maar bij vrouwelijk rijm is die 2 een 3.

Ben,
beter een goed gedicht dan een slechte Pleiade. 'Ik vreet mijn nagels op bij karrenvrachten', Mooi hoor.
Kees,
Doet de vraag zich voor of in de Pleiade vr.rijm is toegestaan.

Goeie vraag.
“Each line is in iambic pentameter, and the repeats cover respectively 4,4,2,4,4 and 2 syllables” luidt het originele voorschrift van Vera Rich, de bedenkster en dit lijkt inderdaad vrouwelijk rijm uit te sluiten.
Ook dat nog.

Dag Jaap,

De logica van de laatste zin ontgaat me een beetje.
De jambische pentameter kent in het eindrijm een mnl en een vrl vorm.
De regel van Vera Rich sluit m.i. niet per definitie vrouwelijk rijm uit omdat zij van deze jambische pentameter uitgaat.
Je kunt ook concluderen dat haar voorschrift een omissie bevat en dient te worden bijgesteld.

Ik ga eerder met Kees mee in zijn opmerking (4-4-2 of 4-4-3). Dit tenzij de gehele gemeenschap gezamenlijk voor het originele standpunt van Rich kiest.

Dit wordt weer zo'n touwtrekwedstrijd tussen de Rekkelijken en de Preciezen...

In het geval dat we alleen mnl. rijm mogen gebruiken moeten we wel concluderen dat het vinden van twee valide eerste regels nog moeilijker wordt.
Ook geef ik dan mijn poging, om dit gedicht tot een valide pleiade om te vormen, op.

Drs.P. heeft het Higledy Pigledy
' vernederlandst '.We zouden dat ook kunnen doen met de Pleiade. In Jambisch pentameter wordt de elfde lettergreep, mits onbeklemtoond, niet geteld. Althans in het Nederlands.

Wat is het probleem?
Jambische pentameter betekent dat er vijf heffingen per versregel zijn en dat het metrum de jambe is.

Zo'n versregel kan verder eindigen met mannelijk/staand rijm [wind-kind], of vrouwelijk/slepend rijm [windje- kindje], of glijdend rijm [verminderen- kinderen].

Voor de rest ben ik van mening dat die Pleiade een raar Angelsaksisch bedenksel is, waar je maar beter geen energie in kunt stoppen.

Groetjes,
Leonora

Helemaal eens met Leonora. Verder; Dichtvormen zijn er om de dichter te inspireren. Te nauwe regels zijn dodelijk voor de inspiratie.

Wat ook meespeelt, is het feit dat in het Engels veel meer mannelijk dan vrouwelijk rijm wordt gebruikt. Neem nou Shakespeare's sonnet 54 (u weet wel: "Shall I compare thee..."): 6 keer mannelijk rijm en 1 keer vrouwlijk. Al bladerend door de bundel blijkt dit een normale verhouding, aan de hoge kant zelfs. Oftewel, de regel van Vera Rich sluit uitstekend aan bij de Engelse situatie, maar in Nederland is er een traditie om mannelijk en vrouwelijk rijm af te wisselen.
Ik ondersteun dus het voorstel om afwisselend mannelijk en vrouwelijk rijm te gebruiken in de Nederlandse Pleade.

Trouwens, ik erger me al jaren aan de definitie van snelsonnet op een oerhollandse websijt: www.gedichten.nl/dichtwoordenboek/233_Snelsonnet.html
Niks Engelse traditie, gewoon dom!

Deze formulering is niet geheel correct.
Waar het om gaat is dat er aan het einde van de regel extra lettergrepen kunnen staan die geen volledige versvoet vormen. De regel is dat zo'n onvolledige versvoet wordt meegeteld als het een heffing bevat. Daarom kan een vijfvoetige jambe 10 of 11 lettergrepen hebben.

Morgen zul je dierenarts of slager zijn
Wat het wordt is van belang voor ons konijn

Ook deze regels bevatten ieder 11 lettergrepen, maar wel 6 heffingen. Het gaat dus om een zesvoetige trocheus of trocheïsche hexameter.

Ander voorbeeld: de regels 3+4 en 7+8 van een ollekebolleke bevatten 10 lettergrepen. Ondanks het wegvallen van 2 slotlettergrepen is dit een viervoetige dactylus.

Op engelse sites kwam ik wel discussies tegen, maar die gingen erover dat het aantal lettergrepen wel/niet moest kloppen, wat blijkbaar door sommigen daar van meer belang wordt geacht dan de juiste klemtoon. De pleiaden die ik tegen kwam waren allemaal mannelijk. Ik denk dat we ons daar niets van aan moeten trekken. Hier nog een engelse pleiade van ene Bob Newman.

Solitaire
My love is quite unlike a red red rose -
No thorns, a sweeter smell, a paler nose.

My love is quite immaculate; the sun
Shines from her every orifice, bar none.

I have been smitten, like a red-nosed clown
By custard pies; in sweetness, I may drown.

Each day I offer her a blood-red rose
Which she declines; each day my ardour grows.

The blooms she spurns would be the pride of Kew -
No thorns, a sweet perfume, a lush deep hue.

I can’t imagine what mistake I’ve made -
Perhaps a subtler smell, a paler shade?

I brandish blossoms everywhere she goes.
I wish I knew why she turns up her nose.

Dit rijmschema vind ik toch minder geslaagd.
De grootste uitdaging van de pleiade is om lettergreep 5-8 te herhalen en tegelijkertijd een (niet rijk!) rijmwoord te vinden in lettergreep 10, of lettergrepen 10+11. Dat wordt hier iets te gemakkelijk omzeild.

Goed gezien, zo zijn er meer voorbeelden, dikwijls voorzien van commentaar van Vera Rich die blijkbaar als een hyena haar schepping bewaakt. Hier eentje van een zekere Larry Powers:

On a Dark Night


She locked the door and paced the floor in fear,
Disheartened by belief that death was near.

She locked the door and knew he meant her harm;
The predator, a prowler, brought alarm.

She wrenched her hands and paced the floor, alone
This darkest night… his whereabouts unknown.

A rattling window; scared, she shook in fear.
A shadow; shocked, she felt his presence here.

She tried to scream, to run away and hide;
Disheartened by consuming dread, she cried.

She prayed for mercy, begged that fear abate,
And tried to squelch belief that death was fate.

A hand; she felt it brush against her ear,
She woke; relieved her husband’s warmth was near.