Welkom, Gasten
Gebruikersnaam: Wachtwoord: Onthoud mij
Scherpe stellingen

Onderwerp: Rijmdwang

Rijmdwang 12 juli 2022 12:18 #1

  • Don Cennui
  • Don Cennui's Profielfoto
  • Offline
  • Gebruiker is geblokkeerd
  • Autist, Denker
  • Berichten: 353
  • Ontvangen bedankjes 78
Beste mededichters,

Een gedachte die al een tijdje bij me speelt... Kan het zijn dat het 'zien' van 'rijmdwang' de (potentiële) genieting van poëtische elegantie en poëtische gelaagdheid in verzen kan tegenhouden?

Graag zou ik met jullie de discussie hierover aangaan.

Beste groet, D.
Show, don't tell.

It's not personal, it's just poetry.

"Dichters liegen de waarheid." (Bertus Aafjes)

Bloesem
    Te dichten is als water op het fruit
    In rijp bevroren uit een elfde spuit
Laatst bewerkt: 12 juli 2022 14:27 door Don Cennui.
Alleen ingelogde leden kunnen reageren.

Rijmdwang 12 juli 2022 12:59 #2

  • monnhauser
  • monnhauser's Profielfoto
  • Offline
  • Zeer gerenommeerd forumlid
  • Berichten: 223
  • Ontvangen bedankjes 325
In het Latijn bestaat daar de uitdrukking 'lucernam olet' voor (of olet lucernam, vrij vertaald: het riekt naar de nachtlamp). Sommige gedichten lijden onder getructheid, waarbij de truc te zeer afleidt van de inhoud. Bij films treedt soms hetzelfde op, als een bepaalde scène vanuit een wonderlijk cameraperspectief is geschoten, zodat je je als kijker op gewezen wordt dat je een film zit te kijken. Je wordt dan uit het verhaal gerukt.

Mijn uitdaging is om gedichten zo te boetseren dat je het er niet aan afziet dat er aan geboetseerd is.

Anderzijds zal bij light verse altijd een spanningsveld bestaan tussen vorm en inhoud. Zeker bij gedichten in vaste vorm, aangezien die vorm nu eenmaal de inhoud beperkt. Ook heeft het weinig zin om bij speelse dichtvormen als lobbertang, limerick of ollekebolleke te gaan miepen over gekunstelde rijmparen. Soms schuilt daarin juist een deel van de charme.
Enjambeert niet!
Laatst bewerkt: 12 juli 2022 13:00 door monnhauser.
Alleen ingelogde leden kunnen reageren.

Rijmdwang 12 juli 2022 13:30 #3

  • Don Cennui
  • Don Cennui's Profielfoto
  • Offline
  • Gebruiker is geblokkeerd
  • Autist, Denker
  • Berichten: 353
  • Ontvangen bedankjes 78
Hoi Monnhauser,

Mijn schier eindeloos (en fascinerend!) gepuzzel bij het maken van mijn sonnettenkrans en de moeilijkheden die dit met zich mee kan brengen aangaande elegante berijming deed me het riskeren van enkele te maken noodgrepen door de mettertijd natuurlijk ontstane uitputting van rijmwoorden doen herkennen in jouw sonnettenkrans (vermoeden van ;)). Wat mij heel erg opviel in deze was jouw sonnet 8. Compleet in mnl. eindrijm gezet (ook nog eens met makkelijk rijmende namen, titels, etc.), en dat als enige van de hele reeks van 15 sonnetten. (Het valt bijna niet op. But you can't fool me. B)) Alle andere sonnetten volgen allemaal de correcte afwisseling in mnl. en vrl. eindrijm volgens voorschrift. Kan deze bevinding kloppen? :unsure:

Beste groet, D.
Show, don't tell.

It's not personal, it's just poetry.

"Dichters liegen de waarheid." (Bertus Aafjes)

Bloesem
    Te dichten is als water op het fruit
    In rijp bevroren uit een elfde spuit
Laatst bewerkt: 12 juli 2022 14:28 door Don Cennui.
Alleen ingelogde leden kunnen reageren.

Rijmdwang 12 juli 2022 15:38 #4

  • Don Cennui
  • Don Cennui's Profielfoto
  • Offline
  • Gebruiker is geblokkeerd
  • Autist, Denker
  • Berichten: 353
  • Ontvangen bedankjes 78
Nou, ik had ze wel af en toe hoor. De min-of-meer noodgrepen dus.:) Dank voor je duidelijke antwoord wat betreft mijn vermoeden.
Show, don't tell.

It's not personal, it's just poetry.

"Dichters liegen de waarheid." (Bertus Aafjes)

Bloesem
    Te dichten is als water op het fruit
    In rijp bevroren uit een elfde spuit
Alleen ingelogde leden kunnen reageren.

Rijmdwang 13 juli 2022 01:38 #5

  • Don Cennui
  • Don Cennui's Profielfoto
  • Offline
  • Gebruiker is geblokkeerd
  • Autist, Denker
  • Berichten: 353
  • Ontvangen bedankjes 78
Maar het zijn dus inderdaad die (bijna-)noodgrepen die soms kunnen optreden wanneer de reikwijdte van te vinden elegante rijmwoorden wat uitgeput begint te raken, en bij een sonnettenkrans bestaat dat risico in aanzienlijke mate, omdat het simpele rijmschema van het meestersonnet (abba-abba-cde-cde) nog eens 14 x precies zo terugkomt in de voorgaande sonnetten. Met herhaalregels in elk van die 14 sonnetten (eerste en laatste).

En de kunst voor de dichter is dan natuurlijk om geen enkel rijmwoord meer dan 1-maal te plaatsen noch in rijkrijm te zetten. En ook nog eens smakelijk te dichten. ;) Alsmede, zelfs belangrijker misschien: niet rijmwoorden te plaatsen out-of-context; ter voorkoming van de (potentiële) lezersverdenking: mooi berijmd, maar het contextueel verband...?

Dus is het zaak om in de voorbereiding eerst rijmranges te vinden die ruim genoeg zijn, met woorden die je aanstaan en die ook passen in de gekozen thematiek van de krans en dan pas daarna te gaan schrijven. Voor de hand liggend? Ja. Wordt makkelijk vergeten? Ook ja.

Toen kwam deze vandaag voorbij in Uit het archief: de sonnettenmatrix. Met allerlei links erachteraan om verder te bestuderen.
Show, don't tell.

It's not personal, it's just poetry.

"Dichters liegen de waarheid." (Bertus Aafjes)

Bloesem
    Te dichten is als water op het fruit
    In rijp bevroren uit een elfde spuit
Laatst bewerkt: 17 juli 2022 13:04 door Don Cennui.
Alleen ingelogde leden kunnen reageren.

Rijmdwang 13 juli 2022 07:47 #6

  • Jaap Bakker
  • Jaap Bakker's Profielfoto
  • Offline
  • Forumgod
  • Berichten: 1765
  • Ontvangen bedankjes 1994
Als je een betere inhoud wil, kies je een lossere vorm. Rijmdwang is erger dan abba cddc efg efg.
Lobbertangen, OB's en andere typische vormgedichten moeten in principe onderhoudend zijn, een term.van drs. P die volgens mij betekent dat het alleen maar ergens over moet gaan, en dat het verhaal geen nonsens is. Bij een sonnet, en zeker bij een krans mag je wat mij betreft de rijmschema's, zeker van je meestersonnet, wel wat losser maken. Al was het maar om te oefenen en iets zinnigs en leuks te schrijven.
Laatst bewerkt: 13 juli 2022 07:54 door Jaap Bakker.
Alleen ingelogde leden kunnen reageren.
Bedankt door: Don Cennui

Rijmdwang 13 juli 2022 11:30 #7

  • Don Cennui
  • Don Cennui's Profielfoto
  • Offline
  • Gebruiker is geblokkeerd
  • Autist, Denker
  • Berichten: 353
  • Ontvangen bedankjes 78
Dat is een goede tip, beste Jaap, het meestersonnet in een zo vrij mogelijk rijmschema creëren. Het moeten idd. dit soort zaken zijn die de bijna-wurgklem die er anders zomaar kan ontstaan (door bv. een te strak gekozen rijmschema) wat minder riskant te maken.
Show, don't tell.

It's not personal, it's just poetry.

"Dichters liegen de waarheid." (Bertus Aafjes)

Bloesem
    Te dichten is als water op het fruit
    In rijp bevroren uit een elfde spuit
Alleen ingelogde leden kunnen reageren.

Rijmdwang 17 juli 2022 12:58 #8

  • Don Cennui
  • Don Cennui's Profielfoto
  • Offline
  • Gebruiker is geblokkeerd
  • Autist, Denker
  • Berichten: 353
  • Ontvangen bedankjes 78
Show, don't tell.

It's not personal, it's just poetry.

"Dichters liegen de waarheid." (Bertus Aafjes)

Bloesem
    Te dichten is als water op het fruit
    In rijp bevroren uit een elfde spuit
Alleen ingelogde leden kunnen reageren.
Tijd voor maken pagina: 0.169 seconden

Log in

Gebruikersnaam en wachtwoord:

Zoeken

Forum Recent

Uit het archief

spam

Wilt u een grotere?
Wilt u twee mooiere?
Bent u wellicht
Een latent filantroop?

Zoekt u een liefje uit
Zuidoost-Oezbekistan?
Tevens diploma's
En bullen te koop