Uit het archief
Swsw
Wfn! Knst vqs nmbh k mdlws?
Lvgjdlg Nmssmszv
Bvcd cvd bbg swsw
Vvbf rdfg kjlm wsdrdcf
Bvnm lk; sds bvnh kl mnj
Vfdkbmskxnmlpvb
Mnj wdswf yhtjjnhkf
‘Cmnhgffdrh’ bgnfhrn
Vandaag is de sterfdag van Lt. Col. James Mortimer (1870-1916, sommige bronnen noemen 15 september), bedenker van de Mortimercode, in ons land bekend bij een handjevol oud-Indiëgasten.
Mortimer bedacht de code tijdens het beleg van Mafeking in de Boerenoorlog voor koeriers die door de omsingeling braken en de Boeren zijn er nooit in geslaagd onderschepte berichten te ontcijferen.
Tijdens het beleg van Singapore door de Japanners in de Tweede Wereldoorlog gebruikten de Engelsen de code o.a. voor berichten aan door de Nederlands-Indische regering uitgeleende marechausse-eenheden, die achter de linies opereerden en zo kwam het in gebruik bij het KNIL.
Tijdens de politionele acties, voornamelijk bij het Korps Speciale Troepen van kapitein Westerling.
Het blad Tong Tong heeft in de jaren zestig van de vorige eeuw bij wijze van curiositeit een heel artikel hieraan gewijd, volledig geschreven in de Mortimercode. Geen van de lezers slaagde erin het te ontcijferen.
Drs. P heeft in Het Rijmschap (p. 158) een acrostichon opgenomen in de Mortimercode (Bvhdtvdzndze) van een tamelijk schunnige aard; hij zal er op vertrouwd hebben dat toch niemand het zal ontraadselen. Waarschijnlijk heeft hij kennis genomen van de code tijdens zijn periode in Indonesië; de sociëteit De Harmonie die hij daar bezocht werd ook gefrequenteerd door oud-kolonialen die daar waren blijven hangen, waaronder nogal wat avontuurlijk aangelegde oud-medewerkers van de Nederlandse inlichtingendiensten.
Een tip voor wie een poging wil wagen: Mortimer ging bij het maken van de code uit van het blindsimultaanschaken