Degenhard, een ridderroman is de titel van een estafettevers waaraan maar liefst vierentwintig lightversedichters m/v een bijdrage hebben geleverd. De kern van dit gezelschap bestaat uit dichters die ooit onderdak hadden gevonden bij De tweede ronde: Driek van Wissen, Ivo de Wijs, Peter Verstegen (onder het pseudoniem Igor Streepjes), Theo Danes, Jaap van den Born, Quirien van Haelen, Frits Criens, Paul Illegems, Gé van den Bovenkamp, Hendrik Jan Bosman en Ton Peters.
Die laatste was jaren geleden de initiatiefnemer voor het omvangrijke project. Hij heeft ook een aantal bekenden van Het vrije vers bij zijn 'team' betrokken Otto van Gelder, Niels Blomberg, Ben Hoogland en Rob Boudestein, die de titel Degenhard bedacht, tevens de naam van de ridder om wie het verhaal draait.
Het illustere gezelschap dichters bestaat verder nog uit Rikkert Zuiderveld, Marjolein Kool, Wietske Loebis, Berrie de Boer, Guus Middendorp, Jeanne van Brabant, Kasper Peters, Izabella Kaya en Jan Veenstra.
Dr. Albert Zondervan, (vermoedelijk een pseudoniem van Jean Pierre Rawie) schreef een geestig en gedegen voorwoord. Degenhard is op elke bladzijde schitterend geïllustreerd in kleur door Sam Peeters.
Hij is de droom van elke rijpe maagd
Geen ridder die zo fier een paard aanspoort
Geen lichaam dat een forser harnas draagt
En dan zijn heldendaden, ongehoord
Hoe hij zowel bij veldslag als toernooi
De harten van zijn vijanden doorboort
Helaas, al oogt het leven nog zo mooi
Zijn zakdoeken zijn menigmaal doordrenkt
De ridder viel aan liefdesleed ten prooi
Hij zucht terwijl hij nog wat wijn inschenkt
En aan de ogen van zijn schildknaap denkt
Met dit openingsgedicht zet Ton Peters de toon en Driek van Wissen mag het stokje overnemen in de vorm die voorligt: drie terzinen afgesloten met een distichon. Elke vervolgdichter zit niet alleen vast aan deze vorm, maar ook aan de laatste twee regels van zijn voorganger. Dat zijn namelijk de eerste en de derde regel van het vervolggedicht.
Vierentwintig creatievelingen die om beurten een bijdrage leveren aan een verhaal dat van te voren niet is vastgelegd?
Het lijkt vragen om problemen, maar dat blijkt niet uit het resultaat. Wel schiet het verhaal alle kanten op zonder evenwel te ontsporen.
Dat is knap en zegt iets over het vakmanschap van de dichters en de discipline die ieder van hen zichzelf kennelijk heeft opgelegd.
Het is verleidelijk hier een samenvatting te geven van het verhaal, maar daarmee zou ik de nieuwsgierige lezer geen goede dienst bewijzen. Wat dat betreft gaat de tekst op de achterflap net te ver. Ik beperk me hier met het citeren van de eerste paar zinnen: 'Degenhard is een roman in dichtvorm over het leven van een middeleeuwse ridder. Deze persoon besluit na een mislukte liefde voor zijn schildknaap tot een kruistocht. Tijdens die reis ontmoet hij de meest vreemde figuren...'
Tot slot nog een gedicht ter illustratie, deel zeven, van Gé van den Bovenkamp waarmee hij een belangrijke wending in het verhaal aankondigt.
'Genoeg, bijlo! Laat ons de lust verzaken
Nu hier des schildknaaps leven hem ontvliedt
Terug naar queesten, jonkvrouwen en draken!'
Zijn biechtvader, een sluwe karmeliet,
Weet op die inkeer handig in te spelen
En roemt een aflaat die vergeving biedt
Hij spreekt van verre kusten, lustpriëlen
Vol Moorse schonen en - wel zeer adrem -
Van eunuchen die als sopranen kwelen
'Te Droes!' roept Degenhard met vrome stem
'Ik ga op kruistocht naar Jeruzalem!'
Degenhard is een anti-ridderroman met een anti-held, een parodie op het middeleeuwse genre met meer wonderbaarlijkheden en verrassingen dan Ferguut, Walewein of Moriaen. De 24 verzen vormen een verhaal vol taalvondsten en frivoliteiten die met kennelijk plezier zijn geschreven, een bundel met verwijzingen naar het verleden én het heden, met een verrassend en actueel slot.
Degenhard is ook, en niet in de laatste plaats, een belangrijke momentopname van hoe het light verse er anno 2016 voorstaat in Nederland.
Ogenschijnlijk lijdt het genre een wat marginaal bestaan, maar schijn bedriegt bewijzen de vierentwintig plezierdichters.
Het boek, hard cover, is prachtig vormgegeven door uitgeverij Passage in Groningen. Het is voor plezierdichters te hopen dat de uitgever met deze bundel zoveel succes boekt dat hij in de toekomst meer light verse in zijn fonds wil opnemen. Los daarvan: wie Degenhard niet aanschaft doet zichzelf ernstig te kort.
Degenhard, een ridderroman, 24 auteurs
ISBN 978-90-5452-322-2
Samenstelling: Ton Peters
Illustraties: Sam Peeters
Uitgeverij Passage Groningen 2016
Prijs € 19,90
