Het ollekebolleke is, sinds zijn introductie in de jaren zeventig van de vorige eeuw door Drs. P, een blijvertje gebleken.
Dat zal te maken hebben met het karaktervormende aspect van deze versvorm; niets is zo ego-strelend als de vondst van een niet erder gebruikt 6-lettergrepig woord (hoewel de zekerheid hierover met de jaren afneemt) en wat een zelfoverwinning wordt er behaald als na slapeloze nachten je tóch inziet dat de kritiek van anderen juist was en je na veel tegenstribbelen je prachtvondst wenend schrapt.
Velen komen niet zo ver en er zijn dan ook al jaren websites (die we niet noemen zullen), gewijd aan deze versvorm, waar correct de regels uitgelegd worden waarna een rij gruwelijke misbaksels, die spotten met alle regels van metrum en klemtoon, wordt getoond.
Een uitzondering was gedichten.nl dat jaren lang ook de regels verkeerd uitlegde.
Het doet dan ook deugd dat daar een frisse wind waait, mede door de bemoeizuchtige aard van onze eigen moederator Katja en dat daar een nieuwe categorie geopend is op veler verzoek: Ollekebollekes.
Dus op naar http://www.gedichten.nl/nederindex/netgedichten/ollekebolleke.html
De hoop bestaat dat bij voldoende kwalitatief goede inzendingen een tabblad gemaakt kan worden met een dagelijks min of meer actueel ollekebolleke, analoog aan de dagelijkse snelsonnetten.
Onder de vele prominente inzenders daar bevindt zich ook Hans Mooi, die, zoals jullie ongetwijfeld weten de winnaar was van de ollekebollekewedstrijd ter ere van de 90ste verjaardag van Drs. P. met het volgende gedicht:
TANDARTSASSISTENTE
Lieflijke lentelach:
Jannie van Spoeltumaar
als ik haar zie
zingt in mij een chanson
Maar dat gevoel gaat door
mondhygiënische
actie verdwijnen
als sneeuw voor de zon.
Zijn prijs was het boek Zeslettergrepigheid, met daarin een handgeschreven gedicht van Drs.P:
Prachtige inzending
Ernstige denkarbeid
Immers, ik moest hier-
Dat bleek me weldra-
Tussen de vele, meest
Ontandheelkundige
Teksten, goed kiezen
(Een woordspeling, ja)
Steun dus met je inspirerende inzendingen dit sympathieke initiatief, ook al heb je niet de ambitie mee te werken aan het tabblad.
Afgelopen vrijdag werd in Utrecht de nieuwe bundel van Maarten Beemster Retour Verlangen ten doop gehouden.
Dit gebeurde in Café van Wegen, dat die avond drukbeklant was.
Uitgever Chrétien Breukers van de Contrabas kwam zakken tekort om te vullen met de opbrengst van de verkoop en de aanwezigen luisterden niet alleen naar de schrijver van de bundel, maar ook naar Ingmar Heytze en Patty Scholten die eveneens uit eigen werk voordroegen.
De bundel ligt vanaf vandaag in de winkel en is ook te bestellen bij www.uitgeverijdecontrabas.nl
Hier een voorproefje dat je vast naar de buidel doet grijpen:
SONNET OP WOENSDAGMIDDAG
De uren tussen school en jazzballet
laat ik haar op de fiets alvast wat eten.
Het is een truc, je moet het even weten,
je wint een uur en daarmee een sextet.
Dan snel het meisje voor de buis gezet,
nadat ik haar opnieuw heb toegebeten
dat papa strikte rust wil, godvergeten:
hij schrijft voor jou vanmiddag een sonnet.
Als ik er klaar voor zit, neem ik mijn pen
om netjes de kwatrijnen in te delen
waarin ik mij ook na mijn dood herken.
Maar dat kan haar waarschijnlijk niet veel schelen;
ze stoort me met de vraag of ik wil spelen
en komt zo nooit te weten wie ik ben.
Maarten Beemster Retour Verlangen
Uitgeverij De Contrabas
ISBN 978-90-79432-67-7
52 pagina's
Prijs: 15 euro
ProCures en Tomorrow Design ontwikkelen nieuwe retailbeleving voor boeken |
De nieuwe eigenaar van Selexyz en De Slegte, ProCures Investments, heeft branding en design bureau Tomorrow Design geselecteerd voor de ontwikkeling van een geheel nieuwe retailbeleving voor de boekenbranche. In het voorjaar van 2013 zal de eerste belevingswinkel (on- en off-line) haar deuren openen. |
Opnieuw organiseert de werkgroep Duurzaam Dichten uit Amsterdam een dichtprijsvraag.
De beste verzen komen op muziek en op een 'duurzaam' product: verzen tot 5 regels passen op een bieretiket, tot 10 of 12 regels op een groen dak van de DakDichters / DakDokters, de hoofdprijs.
Het beste gedicht van een scholier zal te koop zijn op een eco kussensloop van Yumeko! Hij / zij krijgt zelf het eerste exemplaar.
Tot 1 november kun je je gedicht inzenden op www.duurzaamdichten.nl. Ons volgen kan op Facebook.com/DuurzaamDichten en op @DuurzaamDichten
De Prijs voor de Duurzame Stadsdichter 2013 is nog geheim. Die is bestemd voor alle voormalige en huidige streek-, dorps- wijk- stads- etc-dichters en dichters des vaderlands. Ook hun bestaande en gepubliceerde gedichten mogen ingezonden worden.
Gedichten ingezonden voor of op de Dag van de Duurzaamheid, 10 oktober, zullen bron zijn van inspiratie voor de Zondagsschilders.
Bekendmaking genomineerden Publieksprijs: 1 februari 2013. Muzikale prijsuitreiking: 3 februari 2013.
Gerrit Komrij is springlevend, dat blijkt wel uit zijn nieuwe bundel Boemerang.
Een treffende titel, want inderdaad, net nu we denken voorgoed afscheid van hem genomen te hebben werpt hij ons dit uit zijn graf na. En raak.
Het buitelt en tuimelt als vanouds in deze bundel, waarvan het manuscript bijna voltooid op zijn bureau lag.
Voorin is een lijstje opgenomen van de paar dingen die hij er nog aan wilde doen en dat eindigt met ‘idealiter: 3 grote afdelingen’.
Charles Hofman heeft er 10 van gemaakt in een verdeling die prima te verdedigen valt.
We kunnen alleen maar instemmend knikken bij de regels ‘Ik kan alles. Ik ben rond/ Ieder tandwiel werkt. Ik glim./ Ik ben wonderlijk gezond-/ Ik ben goed en ik ben slim-‘
Het heeft wat langer geduurd dan drie dagen maar het graf is ongetwijfeld leeg.
Gerrit Komrij Boemerang
De Bezige Bij, Amsterdam
110 p.
ISBN 978 90 234 6559 1
prijs: 19,90
Na de lovende, ja jubelende, bespreking door de filosoof Floris van den Berg van Dat peinst en piekert maar van Jaap van den Born, zat er niets anders voor hem op dan ook maar een deel uit te brengen over de Oosterse wijsbegeerte: Een hoop genavelstaar.
Het is wat dunner (en goedkoper) dan het eerste deel om doublures te voorkomen, want veel wat aan Westerse filosofen wordt toegeschreven, was al eerder bedacht in het Oosten, wat niet helemaal eerlijk is, dus vooral de verschillen worden benadrukt.
Zo werd de baanbrekende evolutietheorie van Darwin en Wallace al in de 9e eeuw en passant beschreven door Al Jazri in zijn Boek der dieren.
Maar voor wie de diepte zoekt in het hogere zit er een hoop zen in dit deel, dat het Hindoeïsme, Boeddhisme, de Islam , het Verre Oosten en Japan behandelt. Alle gedichten zijn voorzien van een korte omschrijving van leven en leer van de betreffende denker, zodat het geheel een helder overzicht biedt van de Oosterse filosofie.
Wie na dit voorbeeld geen exemplaar aanschaft is duidelijk niet goed snik:
India
Nāgārjuna (circa 150-250)
Leeg
Het universum om ons heen bestaat
Zoals de vierkantswortel uit -1
Het is er niet, al valt er mee te werken
U ziet dus niets dan leegte om u heen
Al denkt uw geest ook heel wat op te merken
Maar het concept van geest is ook al leeg
Slechts hij die zijn niet-zijn zo kan beperken
Nooit zag, dacht, hoorde, voelde en steeds zweeg
Begrijpt waar het in wezen over gaat
De ware kennis is dus kort gezegd
Slechts voor de ware leeghoofd weggelegd
Jaap van den Born, Een hoop genavelstaar, rijmcanon van de Oosterse wijsbegeerte
Productie: Het Vrije Vers
63 p.
ISBN 9789461933676
te bestellen bij www.mijnbestseller.nl
prijs: E 12,00
Na dertien jaar is er weer een bundel verschenen van Jean Pierre Rawie, De tijd vliegt, maar de dagen gaan te traag, die vanaf vandaag in de winkel ligt.
Een voorproefje:
Dichter
Je maakt het mensen toch niet naar de zin,
en streeft dat ook niet langer na. Niet langer
is wat je schrijft gericht op een ontvanger.
Je bent je eigen einde en begin,
en leeft en sterft alleen. Geen dubbelganger
neemt straks je plaats wanneer je doodgaat in;
geen keer op keer verloren hartsvriendin
ging van iets anders dan gedichten zwanger.
Veel lijkt mislukt te zijn, maar toch, jij bent
degeen die eens zelfs in het meest banale
de waardigheid en zin heeft onderkend,
en alles in het eerste licht zag stralen.
En heel je leven zoek je dat moment
nog eenmaal zo volmaakt te achterhalen.
De tijd vliegt, maar de dagen gaan te traag
Uitgeverij Prometheus
Omvang 72 p.
Prijs E 15,00
Poem for Anna Hatherrewaye
Is there inne heavenne aught more rare
Thanne thou sweete Nymphe of Avon fayre
Is there onne Earthe a Manne more trewe
Thanne Willy Shakespeare is toe you.
Image
Thy wit is quick and capable thy rhyme
Conversant with my heart art thou and sly
Thou giveth words where I have never spoken
I swear against the truth so foul a lie
My pride and reputation hath thou token
My beauty's pattern idly sold to men
My Spirit, qui'tly dreaming, now awoken
Cries: 'Draw no lines there with thy antique pen
Sir, I forbid thee this most heinous crime!
Though people see thee fair and thought thee bright
Thy art is black as hell, as dark as night!
William Shakespeare
De 18-jarige William Ireland vervalste in 1794 een aantal Shakepeareparafernalia om zijn vader, een fanatiek bewonderaar, voor de gek te houden.
Toen ook kenners erin bleken te trappen was er geen houden meer aan: een onafzienbare stroom notariële akten, theaterrecettes, brieven tussen koningin Elizabeth en de schrijver, liefdesbrieven (met haarlok), sonnetten en het manuscript van King Lear overspoelde Engeland.
Toen hij ook nog op de proppen kwam met een onbekend (geheel door hemzelf geschreven) toneelstuk Vortigern and Rowena stortten argwanende geleerden zich op hem en Shakespearekenner Edward Malone kwam met een 424 pagina's tellend boek (met 200 voetnoten) Onderzoek naar de authenticiteit van bepaalde gemengde brieven en notariële akten waarin hij geen spaan heel liet van Williams noeste arbeid.
Hoewel diep gevallen werd hij hierdoor toch beroemd en velen wilden graag in het bezit komen van zo'n befaamde vervalsing.
Hierop begon hij een nieuwe carrière met het vervalsen van zijn vervalsingen en kwamen vele identieke, originele, valse Shakespearedocumenten in omloop.
Geïnspireerd door deze creatieve jongeman wilde ik zelf ook zoiets doen, maar kreeg onmiddellijk Shakespeare zelf door via automatisch schrift met bovenstaand sonnet en zag er toen maar schielijk van af.
Een eerlijker handwerk is het vertalen van Shakespeare, zoals Coenradt van Meerenburgh gedaan heeft in zijn bundel van alle Shakespearesonnetten in tweetalige uitgave bij Liverse.Een cinematografisch voorproefje hebben jullie al kunnen zien, maar we gaan verder; om de uitgave van dit bijzondere werkstuk te vieren houden we een Shakespearewedstrijd:
Eventjes rechtzetten:
Coenraedt van Meerenburgh
Houdt in oktober
Zijn bundel ten doop
Maar die is nu al, vol
Nederlandstalige
Shakespearesonnetten
In winkels te koop
De bundel met vakkundig en met gevoel vertaalde sonnetten, vergezeld van de originele Engelse tekst uit de eerste uitgave van ik meen 1609, is een uitgave van Liverse (www.liverse.nl), telt maar liefst 322 pagina's en kost E 17,95
(Deze recensie verscheen deze maand in De Vrijdenker, maandblad van de Nederlandse vrijdenkersvereniging De Vrije Gedachte en bevat voor de lightversekenner een kleine verrassing).
Trampoline voor de geest
Als (academisch) filosoof lees ik af en toe overzichtsboeken van de filosofie. Ik vind het heerlijk om al die denkers nog eens helder en geordend gepresenteerd te krijgen. Met plezier denk ik terug aan de uren die ik doorbracht met o.a. Russell, Storig, Coppleston, Bor en Hamilton. Zo’n zelfde gevoel – het je verhouden tot denkers uit het verleden– heb ik ook bij het lezen van Dat peinst en piekert maar! van de denkdichter Jaap van den Born. In 12 regelige gedichten behandelt Van den Born enkele dozijnen denkers. Volgens Van den Born zijn het elf regels, want de eerste regel is de titel. Deze dichtvorm, het zogenaamde elftal, is verzonnen door Drs. P. De eerste regel is de titel, dan drie strofen van drie regels en dan volgt de clou – een kritische reflectie op de denker – in de twee slotregels, het distochon. En zo worden enkele tientallen filosofen kritisch op rijm gezet. Door het keurslijf van de twaalf regels en het rijmschema (abc bcd cda ee), geeft Van den Born een kerngedachte van de filosoof weer en ook nog een kritische reflectie daarop. Dat is een hele verdienste. Met plezier las ik bijvoorbeeld over de laat Griekse filosoof Philo van Alexandrië, waar mijn docent klassieke wijsbegeerte in Leiden, D.T. Runia, destijds heel gewichtig over deed:
Het nieuwe kwartaalnummer van LightenUp Online is uit, het Amerikaanse gratis onlinetijdschrift, gevuld met light verse.
Nederlander beseffen niet wat een ongelooflijke luxe het is, te beschikken over een lightversetijdschrift als Het Vrije Vers dat dagelijks verschijnt. En met de meest exquise versvormen. Stelletje verwende oetlullen.
Afijn, in dit vier keer per jaar verschijnende nummer (jawel, een jaar heeft vier kwartalen; een kwart, vier, weet je wel, alles moet je ze uitleggen, het is om gek van te worden) staan zestien bijdragen (zestien; vier keer vier en tóch geen vier kwartalen, ja denk daar maar eens over na) waaronder deze van Annie Fisher :
Multiple-Choice Holiday Postcard
In cathedral/ taxi/ trouble/ haste/ love/ clink
On the plane/ the beach/ my back/ the run/ the brink
Waiting for the bus/ the boat/ a life/ Godot/ a drink
Hotel first class/ deluxe/ is almost built/ is bijou
Bedroom is huge/ has views/ has rats / is canvas lean-to
Been bitten by a tick/ mosquito/ spider/ adder/ emu
Was photographed with monkey/ camel/ camera/ stranger/ waiter
Swam with snorkel/ dolphins/ mobile phone/ tide/ alligator
See you soon/ tomorrow/ one day/ never/ later
De rest kun je hier lezen: www.lightenup-online.org
Eind 1977 was zakelijk Nederland in de greep van een raadselachtige gebeurtenis.
Opgefrist door het kerstreces teruggekeerd op kantoor, troffen zakenlieden, uitgevers, schrijvers en fotografen door het hele land de tijdens hun afwezigheid opgestapelde post doorweekt aan in een onverklaarbare plas water.
Begrijpelijk gevloek klonk door het hele land. Het enige gemeenschappelijke in de post was een geheimzinnig boekje met een revolutionaire inhoud en de opruiende titel Broeders, ontwaakt!
Dit boekje, ogenschijnlijk afkomstig van een buitenaardse beschaving die de aardbewoners opriep na te denken en in beweging te komen, moest wel de oorzaak zijn van deze verwoestende aanslag. Maar welke van de opstandige groeperingen waarmee ons land toen doorspikkeld was, was verantwoordelijk en hoe hadden ze deze waterbom binnengesmokkeld?
Het heeft jaren geduurd maar nu is het verrassende antwoord bekend: een libertijns-anarchistische cel, bestaande uit de hoofdredacteur van het blad Panorama en onze eigen Drs.P!
Die hoofdredacteur was de toen al legendarische Gerard Vermeulen, een markante persoonlijkheid, geliefd om zijn eigenzinnnige wekelijkse column en bewonderaar van Heinz Polzer.
Toen er een relatiegeschenk voor de jaarwisseling moest komen vroeg hij die dus dat boekje te schrijven, wat deze bereidwillig deed en aangezien de buitenaardsen in zijn verhaal verdacht veel op pinguïns leken, kwam Vermeulen op de hem kenmerkende inval het boekje in te laten vriezen door de firma Iglo en het in een originele ijsverpakking te laten bezorgen bij alle relaties van Panorama. Dat een groot deel daarvan wegens de kerstdagen afwezig was, en pas terug zou komen na een periode waarin de op de meeste kantoren heersende dooi ruimschoots zijn lafhartige werk zou doen, kwam niet bij hem op. Gelukkig voor hem werd de schuld op Iglo geschoven, die niet alleen ingevroren, maar ook bezorgd had en waarvan men aannam dat het boekje een Igloreclamecampagne moest voorstellen.
Pas nu heeft Eddy Esman, oud-redacteur van Panorama, geplaagd door wroeging en in het kader van de daaruit voortvloeiende posttraumatischestresssyndroomtherapie een mail met het ware verhaal gestuurd naar Max van Velzen, beheerder van de onvolprezen Drs.P-site waar we niet voor niets een van link hebben geplaatst .
Je moet daar toch gaan kijken want hij heeft ook 5 unieke filmpjes opgeduikeld van een optreden uit 1985 van Drs. P in jongerensociëteit Haddekik in Maarssen.
(Even terzijde: als niet inderdaad in het boekje in piepkleine lettertjes achterin stond dat het een uitgave van Panorama is, zou ik heel argwanend zijn geweest over die mail. Want Esman lijkt wel erg op IJsman). Het boekje is later herdrukt en nog exclusief verkrijgbaar bij uitgeverij Liverse.
Het is treurig, maar het enige literaire platform voor light verse, KortVerhaal, de opvolger van De Tweede Ronde, zal noodgedwongen de lier in de wilgen hangen en na tweeëndertig jaar moeten stoppen.
Het literaire weblog Tzum meldde het gisteren en de site van NRC bevestigt het en citeert de reactie van redacteur L.H. Wiener op Tzum: "KortVerhaal gaat eervol ten onder, maar niet als de Titanic, want aan die trieste ondergang lag een stuurfout ten grondslag en wij lagen mooi op koers. Het is als de dood van Icarus, zoals verbeeld door Breughel, en verwoord door W.H. Auden in zijn gedicht 'Musée des beaux arts': als je niet kijkt dan zie je het niet eens en hoor je geeneens geen plons. Sponsoren willen zelf beter worden van hun steun en daarom zijn we er niet in geslaagd een sponsor te vinden."
Nrc vindt het einde opvallend omdat redacteur Peter Verstegen in januari in een interview verklaarde gecharmeerd te zijn van het initiatief van De Gids dat werd overgenomen door De Groene Amsterdammer: „Dat lijkt mij een interessante optie”, antwoordde Verstegen op de vraag of een dergelijke fusie voor Kort Verhaal tot de mogelijkheden behoort. ,,Wij gaan zeker contact leggen met Vrij Nederland of HP/De Tijd.”
KortVerhaal, dat wordt uitgegeven door Mouria, is een van de twaalf literaire tijdschriften in Nederland die worden gesubsidieerd door het Nederlands Letterenfonds. Maar ook voor KortVerhaal stopt die rijkssubsidie in 2013.
Er moet minstens 30.000 euro gevonden worden om te kunnen overleven. „Met fondsen lukt dat niet”, aldus Verstegen toen. Er zullen dus, zoals het er nu naar uitziet, nog twee nummers van het tijdschrift verschijnen. Een herfst- en een winternummer. En alleen in het Winternummer, voor de aller-aller-allerlaatste keer light verse. Het thema is 'Afscheid'.
Dit is toch om uit je vel te springen!
Dat wij, sukkels van Het Vrije Vers, al dat werk voor niks doen, wil toch niet zeggen dat getalenteerde beroeps geen salaris mogen krijgen voor hun werk en nog een schamel salaris ook, gezien de uren die besteed worden om KortVerhaal te produceren en de uren die besteed worden door de auteurs aan hun werk.
De gedachte dat nu, op dit moment van de eeuwigheid, een stinkendrijke liefhebber van light verse, voor wie die 30.000 euro een lachertje is, dit allemaal gratis zit te lezen en niet meteen zijn chequeboek trekt en contact opneemt met KortVerhaal, niet om dat bedrag te schenken, nee; om dat driedubbel te schenken voor de komende drie jaar, vervult me met razernij.
Waar wacht je nog op, idioot! Morgen komt die uitslag van dat bloedonderzoek en blijk je niets meer aan dat geld te hebben, of je loopt met je stomme kop onder een bus en dan slaan je erven aan het fuiven en vist KortVerhaal er weer totaal nodeloos naast. Niks 'Misschien morgen': nu!
Bart Droog vist oude dichters op, sorteert ze en zet ze in de Nederlandse Poëzie Encyclopedie, een gigantische klus, waar hij voorlopig nog wel even zoet mee is.
Het resultaat tot nu toe is het bekijken en een bezoekje meer dan waard.
Hij doet hierbij leuke bijvangsten, zoals de tot nu toe obscure lightversedichter Jan van de Wolk, auteur van de bundel Zettericks van alle seizoenen, verschenen in 1962 en nu aan de vergetelheid ontrukt waar het, niet onverdiend, vertoefde.
De bundel bevat enkel limericks van een niveau dat door Frits Spits zeker gewaardeerd zal worden en is het enige frivole werk van deze dichter, die verder een oeuvre op zijn naam heeft staan dat vormvast en ernstig gemeend genoemd mag worden.
Die naam luidt dan George Kettmann jr. (1898-1970) want Jan van de Wolk is een pseudoniem, en die was, behalve de uitgever van de Nederlandse vertaling van Mein Kampf, redacteur van het NSB-orgaan Volk en Vaderland, tot hij ruzie kreeg met Mussert en daarna van het oostfront verslag mocht uitbrengen. Beginselvast was hij wel, want hij bleef zijn leven lang de nationaal-socialistische leer trouw, al nam hij wel afstand van de Holocaust.
Zowel zijn serieuze als zijn lichtere werk wordt met ‘curieus’ vriendelijk omschreven.
De erven hebben toestemming gegeven een bloemlezing uit Zettericks op internet te zetten, daar kun je hier kennis van nemen. Kun je meteen rondneuzen op de Encyclopedie, zoals gezegd de moeite meer dan waard. Wie de smaak te pakken krijgt kan hier meer lezen over George.
Het boekje Zettericks ontbreekt in ons archief, maar we hebben natuurlijk wel alle jaargangen van Volk en Vaderland, zodat we hier een voorbeeld van het serieuze werk van George Kettmann jr, (die zich hier trouwens Kettman noemt) kunnen tonen uit de Volk en Vaderland van vrijdag 9 april 1937:
Soms loopt er door een drukke straat
ineens een oude kameraad
of reisgenoot.
Je weet zodra je hem begroet:
het kan niet dat ik hem ontmoet,
want hij is dood.
Eerst ben je nog een tijd verbaasd
omdat die levende toch haast
die dode was.
Heb je de zaak dan afgedaan,
dan komt er weer zo'n dode aan,
met flinke pas.
Thuis van het dodencarnaval
zie je de spiegel in de hal,
je schrik is groot:
die man daar in het spiegelglas,
met die bekende regenjas,
was die niet dood?
-------------------------------
uit: 'Ernstig genoeg', 1995.
Vandaag is het 9 jaar geleden dat Willem Wilmink overleed