- Gegevens
De HexSonnetta is bedacht door Andrea Dietrich en bestaat uit twee zesregelige coupletten en een distichon, allemaal driejambig, met het rijmschema a/bb/aa/b c/dd/cc/d ee.
De term Hex is ontleend aan het aantal lettergrepen per regel (ze noemt dit niet specifiek, maar dat vereist wel ook nog uitsluitend mannelijk rijm) en Sonnetta wijst er op dat het familie is van het sonnet.
Het rijmschema is een beetje een mengeling: de twee zesregelige coupletten meer als het Italiaans sonnet en de laatste twee als het Engelse sonnet.
Een andere vereiste is dat in het eerste couplet het thema wordt neergezet en in het tweede het gedicht van toon verandert, of een nieuw aspect van het thema wordt geïntroduceerd, of verdere details aan het thema worden toegevoegd.
Het afsluitend distichon kan een samenvatting zijn, of de oplossing van een probleem, opgeworpen door het thema, of er een onverwachte draai aan gevenchute.
- Gegevens
Het sonnet is gebaseerd op Pi oftewel 3,1415, waarbij er dus twee vrijstaande regels optreden. Het pi-sonnet werd in het Nederlands taalgebied geintroduceerd door Paul Illegems, maar werd oorspronkelijk bedacht door Jacques Bens in zijn bundel ‘41 sonnets irrationnels’ (1962). Jacques Bens bepaalde dat die regels nagenoeg identiek moeten zijn, en met hetzelfde rijmwoord, maar met een betekenisverschil of -verschuiving.
- Gegevens
Sonnet/schakelrijm. Eén van de vele sonnetvormen die bestaan uit 14 regels, meestal verdeeld in 8 en 6, waartussen een wending in het betoog moet optreden; volta, chute, val of wending genoemd. Pentameter is gebruikelijk, maar deze soepele vorm staat veel toe. In dit geval is de verdeling 10 en 4 wat steviger oogt, maar door het schakelrijm weer luchtiger wordt.
- Gegevens
In het Engeland van Elizabeth werd duchtig geëxperimenteerd met het sonnet en van de vele varianten is dit wel een van de lelijkste. Door de toevoeging Shakespeareaans heeft het zich een nietverdiend gezag verleend. De 14 regels zijn verdeeld in 3 x 4 + 2
Door de ruime keus aan rijmklanken wel ideaal voor beginners. In het distichon kun je een leuke pointe kwijt.
- Gegevens
Bedoeld om heftige negatieve emoties te uiten in pentameter. De 14 regels zijn verdeeld in 5 + 3 + 5 + 1 De laatste losse regel benut u om een steek uit te delen of gewoon als cholerische woede-uiting.
- Gegevens
Even opletten: dit is één gedicht, bestaande uit twee sonnetten die ook onafhankelijk van elkaar gelezen moeten kunnen worden. Er treden dus drie wendingen op: één na het octaaf, één na het eerste sonnet; één voor het sestet. De indeling van de strofen is 4,4,7,7,3,3. Het tweede deel van het buitensonnet moet verband houden met zowel het eerste deel als het slot van het binnensonnet. Rijm en metrum zijn vrij, alleen de omkering van de laatste drie rijmklanken van de eerste helft van het binnensonnet in de tweede helft daarvan is verplicht, zoals cursief aangegeven in het rijmschema.
- Gegevens
Het oude klassieke Italiaanse schema heeft in al die eeuwen niets ingeboet aan sierlijkheid. De verdeling is 2 x 4 regels + 2 x 3 of 8 + 6. Pentameter is gebruik, 4 mag ook en niemand straft u bij iets anders. Het is niet moeilijk en u maakt hiermee goede sier
- Gegevens
Als Shakepeareaans sonnet, maar met 5 rijmklanken i.p.v. 7, dus iets moeilijker en door de rijmkoppeling in de kwatrijnen meer verbinding.
- Gegevens
Bedacht in 1982 door Cees van der Pluijm, die toen nog slank en student was. Het sestet scheidt de refreinen, die naar rechts geplaatst staan, maar moet ook zelfstandig als één geheel gelezen kunnen worden. De volta is hier subtiel aanwezig.
- Gegevens
Een bevallig schakelrijmsonnet, luchtig door het terza rima (zie aldaar), met een distichon waarmee u peinzend of spits, al naar gelang, kunt eindigen.
De regels zijn verdeeld in 4 x 3 + 2
- Gegevens
Het op-en-neersonnet is een uitvinding van Frits Criens. Dit sonnet is op de normale wijze te lezen, maar ook van boven naar beneden. Verder is de strofenbouw opvallend.
- Gegevens
15 sonnetten (Italiaans of Shakespeareaans) waarvan de regels van het eerste sonnet de andere 14 openen of besluiten.
Uit het archief
Coenraedts Oudejaarsshow In De Drvkkery
Pandemie of niet, de dichterlijke oudejaarsshow van Coenraedt van Meerenburgh gaat dóór. De 13de editie is op oudejaarsmiddag online beschikbaar via de website van boekhandel De Drvkkery. Streamt allen! Ondanks corona gaat de Vlissingse dichter Coenraedt van Meerenburgh stug door. Voor de 13de keer geeft hij een Dichterlijke Oudejaarsshow in boekhandel De Drvkkery in Middelburg. Deze keer kan het publiek niet lijfelijk aanwezig zijn, maar de serie snelsonnetten over het afgelopen jaar is op donderdag 31 december vanaf 12:00 uur online te bekijken op de website van boekhandel De Drvkkery. De gezongen ‘Ode aan het snelsonnet’ aan het slot zal uiteraard niet ontbreken, evenals pianist Ferenc Hannewijk, die ook deze keer de piano bespeelt.
Het was al maanden spannend of er wel zoiets als een oudejaarsshow zou kunnen plaatsvinden. In overleg met directeur Jan de Vlieger van De Drvkkery is deze oplossing uit de bus gekomen. Coenraedt: “Ik ben er blij mee, want het zou jammer zijn als er een breuk ontstond in de traditie. Dan zou corona gewonnen hebben, en dat willen we niet.” Al sinds 2003 vindt de terugblik op het jaar in snelsonnetten plaats. Eerst door Aaike Jordans uit Goes, daarna als duovoorstelling door Ko de Laat en Coenraedt. Dit jaar is het voor de vijfde keer een solovoorstelling. Als geheugensteuntje voor de onderwerpen van de snelsonnetten zijn er afbeeldingen te zien op een projectiescherm.
Het snelsonnet is groot gemaakt door oud-Dichter des Vaderlands Driek van Wissen (1943-2010). Het bestaat uit een kwatrijn (vier regels) met rijmschema a-b-b-a, gevolgd door een distichon (twee regels), met een andere rijmklank.
Coenraedt: “Corona, corona en corona. Nee, er was natuurlijk nog veel méér te beleven dit jaar: de Amerikaanse presidentsverkiezingen, resomeren als alternatief, een kaars die ruikt naar een vagina, de val van Juan Carlos, een walvisstaart die een metro redt. Zo maar een selectie van de onderwerpen uit het afgelopen jaar.”Het wordt je vijfde show als solodichter, dit keer wel zonder publiek. Hoe anders wordt dat? Coenraedt: “Dat zal wel raar zijn. Het is altijd leuk om direct de reacties van het publiek op te vangen. Nu moet ik dat er een beetje zelf bij denken. Ik zal in ieder geval alle energie die ik in me heb inzetten, om de snelsonnetten in de huiskamers, of waar dan ook te laten ‘landen’. Het voordeel van deze opzet is dat nog veel méér mensen mee kunnen kijken, dus: streamt allen!”
Coenraedt van Meerenburgh (Oost-Souburg 1967) begon in 2005 gedichten te schrijven. Hij kiest voor vaste versvormen als sonnet, snelsonnet, villanelle en ollekebolleke. Hij won de publieksprijs en twee maal de juryprijs van poëziewedstrijd De Raadselig Roos in Venray. Ook was hij twee keer laureaat van poëzieprijs Culturele Centrale Boontje in Sint Niklaas. Van Coenraedt verschenen tot nu toe vier bundels: de mini-glossy ‘Coenraedt’ (eigen beheer 2009), een vertaling van de complete sonnetten van Shakespeare (Dordrecht 2012), vijf jaar later gevolgd door een vertaling van dezelfde reeks in de versvorm Ollekebolleke (Vlissingen 2017). Zijn beste snelsonnetten publiceerde hij in de bundel ’10 jaar snelsonnetten’ (Vlissingen 2016). Verder zijn gedichten van Coenraedt terechtgekomen in diverse wedstrijdbundels, een schoolboek Nederlands voor het voortgezet onderwijs en in literair tijdschrift Ballustrada.
Coenraedt van Meerenburgh – Dichterlijke Oudejaarsshow
https://drukkerijmiddelburg.nl/