Het vrije vers

 

Zij was de sterrenkok in het gezin

En kookte bloemkool en de wortels gaar

Met piepertjes en jus van karbonade

 

Hij las zijn krant en rookte zijn sigaar

Hij deed een dutje als zij stond te braden

Hij wist van geld en politiek Den Haag

 

Tevreden sloeg hij haar gezwoeg dan gade

Want zo bekeek hij zijn drie-eenheid graag

Als moederklok, als poetsvrouw en als min

 

en hij was prijzend om haar rolgedrag

En vierde heel zijn leven Vaderdag 

 

Uit Gezienus Omvlee: Licht over Nederland (Ter Verpoozing, Peize 2021). De bundel is geïllustreerd door Hanneke Haverkate-Brandsma.

 

Nee, geen Moederdag, maar Allerzielen is het. Vandaag is het precies twee jaar geleden dat Gezienus Omvlee, Emmens eerste gemeentedichter en medebestuurslid van STEM overleed. Met dit gedicht van hem sluit Het vrije vers deze week, die in het teken stond van het NK Light verse, af. Zonder Gezienus was dit jaarlijks festijn er niet geweest. 

 

 

Buienradar

Het weer viel ons de laatste tijd weer tegen.

Kampeerders, tot het bot toe onderkoeld,

hielden zich dapper staande in de regen,

terwijl ons land de kaart af werd gespoeld.

Maar: geen geklaag over die regenval.

Op buienradar zeiden ze dat al.

 

De wegen met hun vele viaducten,

vormden voor het verkeer een hinderlaag.

En waar de wind aan onze bruggen rukte,

verschenen scheuren in de asfaltlaag. 

Maar: voor je nou dus roept om smartengeld:

op buienradar was dat al voorspeld!

 

We keken angstig naar te lage dijken,

omdat het aan de zorg nog wel eens schort.

En als de boel straks echt dreigt te bezwijken

komen we toch wat vingertjes tekort. 

Maar: voor we allen koppie ondergaan:

buienradar kondigde dat al aan!

 

Geen gletsjer zal de Grebbenberg afglijden.

Geen ijsberg brokkelt af in Maas of Rijn.

Toch komt voor ons het einde aller tijden:

de dag dat wij gezonken zullen zijn.

Maar wat een troost bij die gebeurtenis,

dat buienradar niet meer nodig is!

 

 

Marian van Gog werd samen met Niek Kalberg derde bij het Nederlands Kampioenschap Light Verse Dichten te Emmen. Naast deze juryprijs won ze de publieksprijs, de Gezienus Omvleetrofee, een kunstwerk gemaakt door Erik Knegt. 'Buienradar' was een van de door haar ingezonden gedichten. Marian schrijft 'teksten in de ruimste zin van het woord. Fictie en non-fictie, vaak in opdracht, maar vaker gewoon omdat er zoveel te (be)schrijven is'. Zij was Stadsdichter van Lelystad.
Neen vooral een kijkje op haar website om te zien hoe veelzijdig zij als schrijfster is! 

 

 

De aanpak van de fatbike is een feit               

De Kamer liet eens niet over zich lopen

Je mag er na je veertiende een kopen

Plus helmplicht en ze pakken je geheid

 

Maar daar hoef ik me dus niet aan te storen

Ik ben gelukkig met de helm geboren

 

 

De renovatie is nog lang niet klaar

Den Haag beslist: 'Het moet dan maar wat kosten' 

Zo'n twee miljard aan extra schadeposten

Maar 'Ajetoo!' dan komt het voor elkaar

 

Er is nu tussentijds meteen ontdekt

Waar het in al die jaren heeft gelekt.

 

Niek Kalberg werd samen met Marian van Gog derde bij het Nederlands Kampioenschap Light Verse Dichten te Emmen. Hierboven staan twee van de door hem ingezonden gedichten. Niek  is een ervaren verteller en heeft een plezierige ritmiek in zijn stem. Zijn gedichten zijn humoristisch en spits. Inspiratiebronnen vormen de actualiteit en absurde berichten. Hij schreef sketches en satire voor radio en tv, hij blogt en is columnist. 

 

Je zit daar negen maanden in die buik 

Eerst zwem je wat, daarna ga je ook schoppen

En tegen mama's ingewanden koppen

Dat is al een miljoen jaar het gebruik 

 

Die moederkoek is net een warme kruik

Je groei is ondertussen niet te stoppen
Het wordt daarbinnen wel een beetje proppen

Waar zit hier nou een deurtje of een luik? 

 

Je bent eruit! Maar krijgt meteen een lel

Wat is dat licht hier fel, is dit de hel?

Je wilt weer terug naar binnen om te schuilen 

 

Oh nee! Je bent op aarde, blijkt al snel

Na zo'n deceptie snapt u zeker wel

Waarom een baby vaak spontaan gaat huilen

 

Op 15-jarige leeftijd schreef Maarten van Petersen (Groenekan, 1967) zijn eerste lichtvoetige gedicht. Hij bekwaamde zich als plezierdichter aan de hand van meesters als  Drs. P en Kees Stip en schreef vele poplimericks die op de radio te horen waren. Daarna kwam zijn lightversepassie  op een laag pitje te staan. Begin 2023 herontdekte hij het plezierdichten, hij  kreeg de smaak weer te pakken en sloot zich aan bij Het Vrije Vers. 

 

 

Ik vond een prachtig plekje hier, pal aan de waterkant

Zacht zonlicht in de rug, een enkel wolkje schuift voorbij

Dat bronzen bosje ginds, die haven aan de overzij

En links een groepje kinderen met schepjes in het zand

 

Zo’n blanco canvas op m’n ezel maakt me altijd blij

Ik werk bij voorkeur op locatie, op het platteland 

Ik heb me prima voorbereid, voldoende proviand 

Want wat ik hier hoop te creëren wordt een heel karwei 

 

Ik ben vanochtend al voor dag en dauw hierheen gereden

Mijn auto overvol met kunstenaarsbenodigdheden

Ik spuit de felgekleurde olieverf op mijn palet

Bedenk de streken die ik aanstonds op het linnen zet

Toch ben ik bang dat ik vandaag voor niets hier ben gekomen 

Ach, had ik maar ten minste één penseeltje meegenomen 

 

Het Nederlands Kampioenschap Light Verse Dichten is dit jaar door Bart Adjudant gewonnen!
'Voor niets' was een van de door hem in Emmen voorgedragen gedichten.  Bart is al vijf jaar een zeer gewaardeerde dichter van Het vrije vers. 

Als winnaar van het NK Light Verse-dichten 2024 zal Bart optreden tijdens de Taal Theater Nacht in Emmen op 22 november. Verder zal er een interview met hem verschijnen in het literaire e-zine  Meander.

Voor wie niet in Emmen was: op YouTube is Bart's hele optreden te zien! Met dank aan Niek Kalberg voor de opname!

 

 

 

Het Kampioenschap Light Verse Dichten in Eetcafé Groothuis te Emmen was wederom een succesvol feestelijk evenement, als altijd uitstekend georganiseerd door Taalpodium STEM. De zaal was uitverkocht en de acht finalisten brachten poëzie van hoog niveau ten gehore. Wie er niet bij was, heeft iets gemist! De incrowd weet dat. Dit jaarlijkse festijn vormt een uitstekende gelegenheid om collegae van het lichtvoetige genre op aangename wijze te ontmoeten. Al gaf Jean Pierre Rawie dit jaar geen acte présence, uw redacteur mocht (naast die van de genomineerden, organisatoren en andere bobo's) de hand schudden van niemand minder dan Rikkert Zuiderveld, van Christian Goijaarts, Wim Overweg, Peter de Liefde, Han Marinus, René Turk, Otto van Gelder en monnhauser! 

 

De presentatie was in handen van Machiel Pomp die dat met ongekende verve en zeer humoristisch deed. De voordrachten der genomineerden – Maarten van Petersen, Marian Van Gog, Nando Leydes, Niels Blomberg, Emiel Bootsma, Nynke van der Beek, Niek Kalberg en Bart Adjudant – werden muzikaal omlijst door de Drentstalige zanger en dichter Bert Kamping.

 

Winnaar dit jaar werd Bart Adjudant! De jury prees zijn versificatietechniek, humor en het vuur waarmee hij zijn gedichten voordroeg. Hij mag zich een jaar lang lightversekampioen van Nederland noemen, een titel die hij heeft overgenomen van de winnaar van vorig jaar, de bekende dichter, liedzanger en tekstschrijver Rikkert Zuiderveld. De prijs vormde een vrij zwaar kunstwerk (loodzwaar naar het schijnt) gemaakt door Jan Bosman. Kennelijk wil de kunstenaar daarmee het gewicht van deze prijs benadrukken en dat is natuurlijk een verlicht idee.

 

De tweede prijs ging naar Maarten van Petersen, hier op het forum bekend door zijn enorme productiviteit.  Hij stond voor het eerst op het podium in Emmen maar maakte met zijn optreden een zeer professionele indruk waarmee hij liet zien veel in zijn mars te hebben! De derde prijs werd gedeeld door, ook alweer twee geweldige dichters, Niek Kalberg en Marian van Gog. Niek schrijft al heel lang, waaronder teksten voor radio, tv en kinderen. Marian schrijft 'teksten in de breedste betekenis van het woord'. Zij sleepte ook de publieksprijs – de Gezienus Omvleetrofee -  in de wacht, in de vorm van een kunstwerk van Erik Knegt dat haar werd overhandigd door de weduwe van Gezienus Omvlee. Aan het juryverslag wordt door Ton Peters, de voorzitter van de jury, vol enthousiasme gewerkt.

 

Het vrije vers feliciteert het viertal van harte!

Onze site komt deze week in het teken te staan van dit kampioenschap. Van elk van de winnaars zal een gedicht op de voorpagina prijken. 

 

 

 

 

 

Al eet hij nimmer vlees, toch is hij wreed.

Tot moes maalt hij een blozend goudrenetje, 

spinazie hakt hij in de pan. Veel leed

 

brengt ook het villen van een groen courgetje, 

het fieltig uitknijpen van saprijk fruit, 

het lichten van een tuinboon uit diens bedje. 

 

Die bruut steekt aardappels de ogen uit 

en rukt radijsjes keihard uit de aarde, 

alfalfa in de kiem gesmoord, vormt buit!

 

Een vegan blijft gewoon een grofbesnaarde. 

Plant-aardig? Nee, er wordt immens geleden

door al wat weerloos is en dus van waarde.

 

Helaas, je brengt zo iemand nooit tot rede:

als heilig boontje tafelt hij in vrede – 

 

 

 

 

Vanmiddag vindt in het A’damse Café Eijlders de presentatie plaats van ‘De zwaluwen zijn dit jaar niet gekomen’, een wonderschone bundel met 67 sonnetten van Robin Veen (Poëzieserie Open van Uitgeverij U2pi). 

 

Robin Veen (Den Haag, 1953) schreef in 2006 zijn eerste gedicht. Jarenlang bewoog hij zich in de wereld van de poetry slam en won hij daar regelmatig jury- en publieksprijzen. In 2015 sloot hij zijn periode van poëzie-op-het-podium af en richtte zich meer en meer op poëzie-op-papier. Als vakman met aandacht voor de muzikaliteit van taal heeft hij een voorliefde voor het vormvaste sonnet. Dat bleef niet onopgemerkt. Bij tal van dichtwedstrijden sleepte hij de ene nominatie na de andere prijs in de wacht. Maar schrijven lukt inmiddels niet meer. Twee herseninfarcten maakten een einde aan zijn dichterschap. Gelukkig zijn de sonnetten in deze bundel het bewijs dat zijn stem-op-papier leeft en blijft leven.

 

Een voorproefje uit de bundel:

 

 

De stilte valt me zwaarder dan gewoon.

Dit huis krimpt met de dag. Ik luister naar

het hijgen van de tijd en ik ervaar

de dagen als een vast geroest patroon.

 

Mijn blik valt op de oude grammofoon.

De platenkast staat vol met repertoire

van toen. Ik start de platenwisselaar.

Een trompettist blaast op een zwoele toon

 

het stof van vele jaren door ons hoofd.

Er gloeit iets op dat al leek uitgedoofd.

Een drumstel tikt het ritme van verlangen

 

tot plotseling het singletje blijft hangen.

Ik kijk in jouw gegroefd gelaat en schrik.

Opnieuw vervallen jij en ik, jij en ik, jij en ik, jij en ik…

 

 

 

Wat een neus, wat een kleur, ik krijg zin!

Zo subtiel ook, dat zoetje erin

En die tonen van kersen zijn heerlijk

Beste ober, vertel me nu eerlijk

Wat die prachtige wijn in dit glas is...

"Nou meneer, volgens mij drinkt u cassis"

 

 

Een boa uit het dorpje Ool

die hoorde hoe zijn popidool,

een zoetgevooisde zangeres

vooral bekend van soul en jazz,

een schlager zong te 's-Gravendeel

met niet bepaald een gouden keel

stak schielijk beide handen op

en sprak vermanend: Trijntje, stop!

 

Ik merkte dat ik laatst bewust mijn maat mate

Gezien hij aan een chronisch komt-te-laat late

En dat dus elke keer op onze afspraak date

Zodat ik met hem nooit voor klokslag acht eight

 

´Als molenaar vermaal ik met mijn molen mill´

´Maar dat´ zo sprak hij wat bedroefd ´mislukt fail´

´Ik ben een loser want mijn leven staat steeds still

 

Waardoor hij opgaf, niets meer op een dag day

Ik nam hem daarom op een trip in mei may

 

Hij riep ´Ik word zo blij als ik de zee sea

Daar voel ik wat mijn ware aard mag zijn: be´

 

Ik zei: ´Wat fijn, ik heb hier een cadeau present

Een album waardoor jij kan ventileren vent

Ik weet ook dat je fan van die muziekgroep band

Maak dat je straks het lied dat je niet kan can´t´

 

Zorg dat je op je innerlijke jongen lad

En je gevoel niet steeds weer op verdrietig sad

 

 

 

 

Een oude hoofdluis uit Cancún

genoot intens van zijn pensioen,

flaneerde langs de boulevard

en miste zelden al dat haar,

maar zag hij een bebaarde heer

dan kriebelde het toch wel weer.