Hogerop
- Gegevens
- Geschreven door Arjan Keene
Wij willen kerken en zelfs kathedralen.
Wij willen graag een recreatieplas.
Want bouwen willen we, maar ook natuur.
Wij willen zondag, soms met winkeltas.
Wij willen leven, ongeacht het uur.
Wij willen herten en wij wilden zwijnen.
Wij willen een museum voor cultuur.
Wij willen dansen op de grote pleinen.
En 's avonds laat dan willen we verdwalen.
Zo willen wij in Ede nogal wat;
ons dorp verdient een dichter voor die stad.
Vandaag kiest Ede (befaamd om zijn bruikbaarheid in kruiswoordraadsels) een eigen stadsdichter in Cultura, om 20.00 uur. Acht kandidaten strijden om de eer, onze zeer gewaardeerde Hetvrijeversmederker Arjan Keene is een van hen en hierboven staat zijn sollicitatiegedicht. Willen de HVV-enthousiastelingen die hem vanavond gaan aanmoedigen hun auto wél buiten het stadscentrum parkeren? Dit om hopeloze verstoppingen te voorkomen.
Grijs
- Gegevens
- Geschreven door Inge Boulonois
Het gedicht 'Grijs' van Inge blijft hardnekkig zwart/wit. Wie het toch in grijs wil lezen moet even http://members.multiweb.nl/boulhart/hvv/GRIJS.html klikken
Er was een meer en er was zon
- Gegevens
- Geschreven door Vera De Brauwer
het blauw werd door geen wit gestoord.
De bootjes wenkten: kom aan boord.
Het was nog vroeg, de dag begon
alsof hij dag en nacht zou duren.
De maan nog steeds of reeds in zicht
genoot van ongesluierd licht
dat ons door wimpers heen deed gluren.
We reserveerden vast een boot,
om twee uur kon de pret beginnen.
Dus eerst nog zwemmen (dat was binnen)
en wandelen (het park was groot).
Een pick-nick met du pain, du vin
(in Frankrijk eet je op z'n Frans),
het grijs greep onderwijl zijn kans
en maakte aan mooi weer une fin.
We voeren uit, het zwemvest aan,
daarboven nog een regenjas,
de paraplu kwam goed van pas,
ook ín de boot ging water staan.
We toerden op het grijze meer,
we tuurden naar de grijze kant.
Een uur nadien, terug aan land,
het zwemvest uit... de zon kwam weer!
Salon der verzen trekt verder
- Gegevens
- Geschreven door Het vrije vers
De Salon der Verzen is weer te bezien en te beluisteren bij het prachtige Huize Frankendael te Amsterdam op donderdag a.s. 19 april met jonge dichters, musici en een magiër.
Pers is van harte welkom; ook culturele organisaties die naar aanleiding van het bericht mogelijke interesse hebben in samenwerking, worden graag van een vrijkaart voorzien. Kaartjes enmeer informatie, ook over het prachtblad Avantgaerde, vind je bij Stichting Feest der Poëzie:www.feestderpoezie.nl
Wim Sonneveldprijs
- Gegevens
- Geschreven door Het vrije vers
Een P. gestoofd
- Gegevens
- Geschreven door Hugo Matthijsen
Op 2 mei 1988 verscheen Drs. P in het programma 'Terugblik 'op de Belgische televisie.
Hugo Matthijsen schreef in de Humo van 28 april als inleiding onderstaand gedicht (hoofdredacteur Mortier):
Een P. gestoofd
Ik zat me in een boekwerk te verdiepen
Waarin een personage iets beleeft
Toen plots de telefoon begon te biepen
Omdat mijn telefoon zo'n bieper heeft.
Wie was het die mij biepend op wou bellen?
Een vrouwelijke fan? Een lekker dier?E
Een kennis die wat roddels kwam vertellen?
O shit, het is gewoon de heer Mortier!
Zijn stem klonk nog wat dieper dan gewoonlijk
Hij stotterde en sprak een beetje hees
Vanwaar die kelderklank ? Ik dacht persoonlijk
Dat dit geluid op doffe wanhoop wees.
En inderdaad, ik had het goed geraden
Ik zei: « Vertel het maar, waar zit je mee? »
Hij snotterde: « Ik wil voor onze bladen
Een stukje over doctorandus P ! »
« Zo'n stukje dat de massa's kan vervoeren
Dat vreugde brengt in ieder lezershart
Dat zelfs een dooie nazi kan ontroeren. »
En snikkend ging hij voort : « Mag voor mijn part
Zo flets zijn als de teksten van Verminnen
Vervelender, bombastischer dan Gilles !
Vol urenlange Kantiaanse zinnen
Een stukje over P is wat ik wil! »
« 't Mag bulken van genante flauwiteiten
Zoals dat geforceerde Schrijfgerief
Waarop ik mijn kanaries steeds laat schijten. »
Die pointe ontging me, dus ik zei : « Wablief ? »
Ik hoorde hem tot mijn verbazing zeggen:
« De ware vogelvriend ververst een kooi
Toch steeds door onderaan een krant te leggen ?
En daarop strooit hij rijnzand en wat hooi! »
« Wat hooi?! » riep ik verbijsterd, « een kanarie
Heeft helemaal geen boodschap aan dat spul.
Gij dierenbeul ! Dit is solide larie
Verveel een ander met die flauwekul. »
Hij mompelde « pardon » en zei krampachtig :
« Ik bid u, alsjeblief zeg toch niet nee. »
Toen was hij zijn emoties niet meer machtig
En schreeuwde : « Maak dat stukje over P ! »
Zijn tranenvloed was nauwelijks te stelpen
Het was alsof ik met een douche sprak
Ik dacht : « Ik moet die arme kerel helpen. »
Terwijl de heer Mortier de lijn verbrak.
Hij schaamde zich natuurlijk voor de tranen
Die één voor één verdwenen in zijn snor.
De macho zou zich nu vast kleintjes wanen
'k Had medelijden met de ouwe Mor !
Ik deed mijn ding en stoof naar de redactie.
Daar vond ik wat nog restte van Mortier.
Het leefde nog! Dus schoot ik maar in actie:
Ik gaf mijn stuk en zei eenvoudig: « Hier! »
De Brok Ellende greep het, diep bewogen
En las de eerste zinnen van mijn stuk.
Zijn levenskracht kwam weer en uit zijn ogen
Ontsprongen warme tranen van geluk.
TERUGBLIK : DRS.
PBRT - TV1
Maandag 2 mei - 21.50 u.
Een reis rond de wereld in 80 versvormen. Deel 68: Bahdanovic stanza
- Gegevens
- Geschreven door Jaap van den Born
Terugblik*
Ooit was ik vurig en jong en bevlogen
Alles was nieuw en ik lachte en sprong
Niemand had mij nog gekwetst of bedrogen
Ooit was ik vurig en jong
Waar is die prachtige tijd toch gebleven?
Waar zijn mijn dromen, waar raakten ze kwijt?
Waar ging de afslag verkeerd in mijn leven?
Waar is die prachtige tijd?
Nu ben ik eenzaam en oud en de dagen
Slepen zich voort en zijn bitter en koud
Ooit zocht ik antwoord, nu resten slechts vragen
Nu ben ik eenzaam en oud
Onze reis begint nu globetrotterachtige trekken te vertonen na dat lange gehang in het regenachtige Brittannië.
Maar in Wit-Rusland, of Belarus, zoals ze hier liever zeggen, is het politieke klimaat ook nogal grauw, met een enge, onverdrijfbare dictator met de smaak van een betonmolen aan de macht.
Daar mag de NAVO ook wel eens iets aan doen na Khadaffi.
Niettemin wordt ook hier poëzie bedreven en de beroemdste dichter is Maksim Bahdanovič (1891-1917) en een van zijn nog steeds geliefdste gedichten heet ‘Romance’, dat begint met de regel “Venus herrijst en verschijnt ons hierboven” en is gegoten in een ongewone vorm, zoals in mijn voorbeeld.
Het zijn kwatrijnen met een simpel abab-rijm, maar de eerste regel bevat halverwege het laatste rijmwoord van de strofe.
Dat komt omdat de laatste regel gelijk is aan de eerste helft van de eerste regel.
Ook het metrum valt op; het is dactylisch.
Dat moet geen probleem zijn voor de geoefende ollekebollekeschrijvers van dit mooie digitale literaire tijdschrift.
Voor de geoefende Wit-Russischspreker is er het boek Vianok (‘Krans’) van Bahdanovič, gepubliceerd in 1913, en de anderen kunnen Echoes of Venus aanschaffen, verkrijgbaar bij Manifold magazine, waar je ‘Romance’ in het Engels kunt lezen.
Ja, wat dacht je; dat ik het origineel kan citeren? Mijn enige Russisch heb ik in dienst geleerd: ‘Stoj! Ruke wrech! Slosje oeroezdji!’ (‘Halt! Handen omhoog! Laat je wapen vallen!’), als ik het goed onthouden heb en niet dactylisch.
Ik heb het ooit nog eens uitgeprobeerd op een luchtvaartshow in Duitsland waar een brede man met stekelhaar stond te zorgen dat we niet te dicht in de buurt van zijn Tupolev kwamen en tot mijn vreugde ging zijn hand inderdaad in een reflex naar zijn linkeroksel. Waar hij natuurlijk niks had in het buitenland, maar zijn uitdrukking van stompzinnige verbazing bezorgt me soms nog genoegen. Ach, herinneringen… Ooit was ik jong…
* Zie het thema van morgen
Weerwoord
- Gegevens
- Geschreven door Frits Criens
Men heeft de zaak uit schaamte lang ontweken
Maar toch besluit het kerkbestuur vol wrok
Pastoor nu maar eens duchtig aan te spreken
Want die blijft wel de deugd der kuisheid preken
Maar plaagt zijn schapen als een hete bok
Hij graait en friemelt onder elke rok
En wist al menig maagdenvlies te breken
Hij stoeit met knapen in het rommelhok
En rukt zelfs slapend pluimvee van de stok;
Zijn zalvend weerwoord doet de klacht verbleken:
U hebt gelijk, ik ben een zondig mens
Maar baby's en bejaarden zijn mijn grens
Voorjaar
- Gegevens
- Geschreven door Frans Woortmeijer
Het voorjaar is op komst, de mensheid blij.
De meiden dragen al weer korte rokken
En stijlen ’t kapsel om tot zomerlokken
En uit de wieg klinkt baby’tjes-geschrei.
De poëzie is poëzie van mei:
Gaat over nieuwe liefde, samen hokken.
Bezoek de Efteling of een abdij.
(Natuurlijk met een Tongerloo daarbij).
Gesprekken zullen nimmermeer gaan stokken.
De lente sluit de winter grondig af.
De zon schijnt op je bast. Bepaald geen straf!
Nagekomen kinderpaasvers
- Gegevens
- Geschreven door Theo Danes
Twee genwijze mden
Die zich vrij onbeschden
Al hadden volgepropt
‘Van ndhoven tot Lden
Doorzoeken wij de wden
Vertel eens aan ons bden:
Hoeveel zijn er verstopt?’
De paashaas dacht:
Een stuk of acht
(Kijk jij maar of het klopt)
Bijtijds
- Gegevens
- Geschreven door Paul Ilegems
Jezus en Moedermaagd
Beiden zijn weergekeerd!
Ziet! Reeds doorloopt Hij
2000 jaar post
Mams doet het tikwerk, met
Bovennatuurlijke
Vaardigheid... Snel
Zijn Zij daar van verlost
Voor nog meer fraai verluchtigde paasbollekes van Paul moet je zijn link rechtsonder aanklikken
Overpeinzing
- Gegevens
- Geschreven door Frits Criens
Blijdschap in christenland
Dood en betekenis
Hij gaf zijn leven
En dat maakt ons blij
Want door die hemelse
Offerbereidheidzin
Hebben we ook op
Paasmaandag nog vrij
Vanuit een ander perspectief
- Gegevens
- Geschreven door Kees Koelewijn
Eerst ging hij op het tempelplein tekeer
En smeet daar al het meubilair aan stukken
Maar zelfs een kruis slaan lukt hem nu niet meer
Kruisweg
- Gegevens
- Geschreven door Ben Hoogland
Mijn god, mijn god, wat voel ik mij verlaten
Ik weet hier heg noch steg, waar moet ik heen?
Die hele Via loop ik zielsalleen
En niemand om wat Aramees te praten
Hoezeer ik vraag – wie wil mij begeleiden
De lange weg van hof naar Golgotha –
Met vloekt mij uit en wijst mij lachend na
Een paria, een christenhond, een heiden
Wie helpt mij om het zware kruis te dragen
Noch Simon noch Veronica staan klaar
Wel marktlui in een schreeuwende bazaar
Die voor hun diensten zilverlingen vragen
Wat ik ook vraag; er wordt luidkeels gezwegen
Het wordt weer tijd het tempelplein te vegen
Discipline
- Gegevens
- Geschreven door Frits Criens
Vader plant moord op hem
En geeft Romeinen
De uitvoerdersrol
Zoon berust braaf in zijn
Crucificeringslot
Kijk, zo'n gehoorzaamheid
Vind ik te dol!
Golgotha
- Gegevens
- Geschreven door Koos Haydn
De Via Dolorosa ooit gelopen
met Grieken en Japanners, samen op.
Een half uur later boven aan de top
waar Jezus stierf en ik maar blijven hopen.
Wat daar mijn ogen zagen deed me schrikken:
slechts handelaren in een pij verkleed
probeerden uit ’t voorhanden mens’lijk leed
het allergoudste graantje mee te pikken.
Genezing was er onbeperkt te koop,
van smeersels tegen jicht en dat soort kwalen
tot water op het hoofd, vanwege kalen
en tegen kanker pillen valse hoop.
Het stierf de dievenmoord van de negotie,
maar Jezus was er niet, laat staan devotie.
Een reis rond de wereld in 80 versvormen. Deel 67: Shairi, of Rustevaliaans kwatrijn
- Gegevens
- Geschreven door Jaap van den Born
Wie is er niet bij tegenslag en ongeval genegen
Tot vloeken en getier? Er werd dus zeker niet gezwegen
Toen die Romein een splinter in zijn handpalm had gekregen
Gênant! Je zag de Heer zich ongemakkelijk bewegen
Ha, een rap!
Nee; we zijn op onze reis in Georgië beland, klein land, bestuurd door een goedbedoelende sportschoolhouder, bij driftaanvallen niet altijd succesvol in toom gehouden door de Zeeuwse nuchterheid van zijn vrouw, een van onze succesvolste exportproducten
Aan het eind van de twaalfde eeuw kwam hier een episch gedicht tot stand, De ridder in het pantervel, geschreven door Shota Rustaveli. Die gebruikte hiervoor een ingewikkelde vorm die de Georgiërs shairi noemen en populair werd.
Die shairi bestaat uit een vierregelige strofe, vooruit; een kwatrijn, van 16 lettergrepen met rijmwoorden van twee of drie lettergrepen, rijmschema aaaa
Er zijn in het Georgisch twee varianten: de magali stanza (lettergrepenverdeling 4/4//4/4 per regel) en de dabali stanza (5/3//5/3 lettergrepenverdeling per regel).
Rustaveli, die blijkbaar niets anders te doen had, wisselde die twee af in zijn werk, dat uit maar liefst 1576 strofen bestaat.
Die lettergrepenverdeling per regel vergeten we maar, typisch een taalgebonden voorschrift, net als die 16 lettergrepen; 15 komt me in het voorbeeld beter uit. Dus 15 of 16 lettergrepen per regel.
Het Georgisch mag dan rijk zijn aan vier- en vijflettergrepige woordvervoegingen waarmee zinnen geconstrueerd en rijmwoorden gevormd kunnen worden, onze taal niet; vandaar de concessie van dan toch minstens twee- of drielettergrepige rijmen. En dan per strofe consequent toegepast.
Het rijmschema is aaaa (en daarna bbbb enz. tot je de 1576 vol hebt, mocht je de paasdagen anders in verveling doorbrengen).
Er bestaat nóg een versvorm die shairi heet, in het Swahili.
Ook vierregelig, (maar met 8 lettergrepen per regel) en ook met aaaa-rijm. Maar dat is in het Swahili geen kunst; alle woorden eindigen op een klinkerklank en daar zijn er maar vier van.
Een hele goeie hierin was Muyaka bin Haji al-Ghassaniy (1776-1840) uit Mombassa.
En je gelooft het niet,maar in Maleisië hebben ze de shair, vierregelig, jawel én met aaaa-rijm.
Er zijn geruchten over een shi’r in Arabië, maar daar weet ik het fijne niet van. Maar met die Omar Khayyam daar in die regio, zou het me niets verbazen als die ook vierregelig was en aaaa-rijm is in die streken meer dan gebruikelijk.
Goede Vrijdag
- Gegevens
- Geschreven door Ton Peters
Blijkt steeds de godsvrucht weer volgroeid
Die na de partus onvermoeid
Op zoek gaat naar zijn echte vader.
Normaal kent men niet veel genade
Voor wie met vreemde vrouwen knoeit
En wordt zo’n viespeuk slechts verfoeid
Als vuige huwelijksverrader.
Aan Pasen hecht ik meer geloof
Daarvoor is ’t christendom te prijzen.
Veelvuldig zijn de godsbewijzen
Wanneer ik door de drank verdoofd
Op zondagmorgen mag herrijzen
Met resten vrijdag in het hoofd.
Uit het archief
Zo'n jaar vliegt om
Ik heb naar dit moment niet uitgekeken
De tijd gaat net zo snel als dat je vreest
De uren worden dagen, worden weken
Zoals je dikwijls in gedichten leest
De tijd is als een draak, een wachtend beest
Wat kun je doen dan steeds de draak te steken?
De tijd regeert, maar heeft zo zijn gebreken:
De tijd heelt elke wond, maar niets geneest
Je leven was de tijdgeest tegenspreken
Om te ontkomen aan de hokjesgeest
Je topprestatie was je afscheidsfeest
Want plotseling bleek alle tijd verstreken
Maar al die tijd is één ding wel gebleken:
Je was aanwezig en bent er geweest