bartcoverkl
 
Van Bart Adjudant verscheen recent een nieuwe bundel, getiteld ‘Wie schrijft er tegenwoordig nog sonnetten?’ Deze herbergt zijn eerste sonnettenkrans, een reeks van vijftien ingenieus in elkaar vervlochten klinkdichten. (Voor de poëticale leek: de structuur van zo’n kransvorm wordt hier uitgelegd.) Het thema van deze uitgave vormt het tweeslachtige gevoel dat hem als dichter van het gebonden genre soms bekruipt op hedendaagse poëziebijeenkomsten. Veelal vieren vrije verzen daar hoogtij. ‘Wie schrijft er tegenwoordig nog sonnetten?’ vormt de vierde bundel van Bart. 
 
An sich is het maken van zo’n krans niet bijzonder. Velen gingen hem voor, waaronder coryfeeën als Jaap van den Born en Frank van Pamelen. Ook Ilja Leonard Pfeijffer waagde zich eraan voor het poëzieweekgeschenk in 2015. Op diens ‘Giro giro tondo’ leverde Jaap van den Born, de laatste winnaar van de Kees Stip Prijs, op een grandioze manier kritiek met het ludieke ‘Gratis geschenk’, een krans die zorgvuldig op Het vrije vers  voor de vergetelheid wordt behoed – aldaar veelzeggend geflankeerd door een portret van Calvijn… 
 
Dichters van het gebonden genre weten uiteraard dat sonnetten aardig kunnen variëren naar moeilijkheidsgraad. Het scheelt of je de Shakespeare- of Petrarcavariant kiest. Bij de eerstgenoemde zijn zeven verschillende eindrijmklanken toegestaan, bij de Italiaanse slechts vijf. Pfeijffer koos voor de makkelijkere Engelse variant, Bart Adjudant echter voor de Petrarcaanse snit. 
 
Daar is hij technisch uitstekend in geslaagd: geen haperende zinnen, dubieuze rijmvormen en steels gesjoemel, maar versificatorisch vakmanschap. Bovendien gebruikte hij, evenals Jaap van den Born in diens gratis geschenk, slechts vier in plaats van de toegestane vijf eindrijmklanken. Dat Bart Adjudant het vak verstaat, blijkt trouwens ook uit het feit dat hij dit jaar weer een van de genomineerden is voor het Nederlands Kampioenschap Light Verse Dichten te Emmen. 
 
Al was Bart Adjudant’s krans eerder op de voorpagina van Het vrije vers te lezen, het werk verdient absoluut een geconcentreerde lectuur, eentje die er meer recht aan doet dan het efemere scherm, waar regels soms automatisch aan de lezer voorbijglijden. Als je vanaf een scherm leest, staat je brein in een oppervlakkiger modus. Ergo: een papieren versie is een lovend iniatief. 
 
De inhoud van de krans schildert de verschillen tussen vrije en gebonden poëzie, ook naar de receptie ervan. In het eerste sonnet van de krans maakt de lezer kennis met ene Jan-Willem, een succesvolle contemporaine dichter van vrije, gepassioneerde verzen. Deze beschouwt de sonnettier als een gedateerde dichter. Met een allusie naar J.C. Bloem, zou rijm slechts ‘voor tevredenen of legen’ zijn en nauwelijks het sinterklaasniveau onstijgen. Bovendien stamt zo’n poëet uit de tijd van luit en spinet. Hij behoort tot de, mooi hyperbolisch neergezet, ‘wereldvreemde kwezels met toupetten’ wiens ‘zinnen lopen als marionetten’. Vorm zou de inhoud bederven. Kortom: er wordt smalend gesproken over die ‘gedateerde stakker’ wiens boekenkast exclusief Jaap Bakkers rijmwoordenboek bevat. Heerlijk, zo'n ridicule voorstelling!
 
Desondanks haakt deze klinkdichter niet af, hij ‘schrijft en schrijft’ en houdt de sonnettenkunst in leven alsook consciëntieus in ere. Tegenover zijn ontgoocheling door het gebrek aan appreciatie en inherente dualistische ervaring stelt hij: ‘Vormvastheid is een vorm van etiquette / die vastberadenheid vereist en vlijt’. En, fraai geformuleerd, ‘Een vers is als een vat gedestilleerd: / het rijpt wanneer er tijd aan wordt gegeven’. 
 
Het maken van een sonnettenkrans is sowieso een arbeidsintensieve aangelegenheid, zeker als het ook nog een neerslag vormt van eigen dualistische gevoelens. ‘Wie schrijft er tegenwoordig nog sonnetten?’ vormt een krachtige, persoonlijke apologie. De krans heeft door de herhaling van begin- en slotregel een sterk bezwerende toon. Rijm en metrum laten daarenboven de zinnen stromen. Dat Bart Adjudant in zijn werkend leven musicus was, een professie waarbij maatvastheid onontbeerlijk is, speelt in deze ongetwijfeld een rol. Hij kan of wil mogelijk niet gebonden zijn aan vrije poëzie. En dan schiet me de pakkende definitie van de Schotse schrijver, historicus en wiskundige Thomas Carlyle te binnen: Poëzie is muzikaal denken. 
 
Bart Adjudant’s krans is een bundel voor de bibliofiele fijnproever! Wie wil horen hoe muzikaal de krans klinkt: die is te beluisteren op YouTube . Wie Bart live wil zien en horen: zondag 10 november draagt Bart Adjudant de sonnettenkrans integraal voor bij Poëzie op Zondag in literair café De Graanrepubliek te Groningen. 
 
‘Wie schrijft er tegenwoordig nog sonnetten?’ is gedrukt in een oplage van 40 genummerde exemplaren en aldus te verkrijgen: stuur een mail met uw adres naar bartadjudant(at)ziggo.nl en maak  €9,94 (€7,50 + €2,44 verzendkosten) over op NL 06 ASNB 0709 1860 96 ten name van B. Schmittmann onder vermelding van Sonnettenkrans.  
 
 
oudechtpaar
Wikimediacommons 
 
het is de vermoeidheid, we doen het niet meer
we hebben geen puf weer die koffers te pakken
dat eeuwige zeulen om even te bakken
de spieren zijn stram, de gewrichten doen zeer
 
we zijn altijd nog op de stilte gesteld
en sturen de buurt wel op reis van ons geld
 
bananen
Wikimediacommons
 
Een chimpansee uit Lelystad
verslond bananen bij de vleet.
Mijn punt is niet hoeveel ie at,
maar wat hij op de keien smeet!
 
Hij gooide steeds de schillen weg,
men struikelde en gleed er vaak.
Dat vond hij om te gillen, zeg!
Wat had die aap een leedvermaak.
 
fabertjesland
Pixabay
 
Wat een ontgoocheling!
Strop voor de vluchteling
Hoopvol bereikt hij de grens
Maar wat blijkt?
 
Dat door een ernstige
Mentaliteitscrisis
Hier in het Westen
De grens is bereikt.
 

dalmatier

 

 
Een vogel uit het Britse Slough
Versierde tevergeefs een pauw
´Je bent echt lelijk´ zei de gaai
Een goudmus vulde aan: ´En saai´
Zo werd hij steeds weer afgekeurd
En kreeg hij nooit een fijne bird
 

Vrolijk en vilein

Onlangs verscheen van Wim Meyles weer een nieuwe bundel met light verse gedichten, getiteld ‘Vrolijk en vilein'.
 
170 pagina's met sonnetten, snelsonnetten, refreindichten, Trijntje Fops, kortjakjes, hergebruikgedichten, lobbertangen, lobberfops, copla's de arte mayor en nog veel meer gedichten in andere versvormen.
 
We citeren hieronder de flaptekst:
 
‘Ik weet natuurlijk niet wat u het meest dwars zit: de politiek, uw partner, ons grillige klimaat, de ouderdom, uw pubers, uw baas…
Het maakt ook niet uit. Vrolijk en vilein is bedoeld om regelmatig een glimlach op uw gezicht te toveren als u bij het lezen herinnerd wordt aan een of meer van uw ergernissen’.
 
In zijn dertigste boek strooit Wim Meyles weer kwistig met humor in tal van korte en langere gedichten.
 
Kortom:
 
Tranendal, chagrijn of pech?
Valt de humor ver te zoeken?
U hebt keus uit dertig boeken:
waar een Wim is, is een weg.
 
Uit de bundel plukten we als voorproefje een versje in de door Wim Meyles zelf bedachte versvorm, het ‘Kortjakje’
 
Klare taal
 
Je bent gemeen en hypocriet,
een onverlaat, een stuk verdriet,
een schurk, een loeder, een bandiet,
verknipt, gestoord en kierewiet.
 
Je bent een ploert, een schobbejak,
een dwingeland, een bullebak,
een woesteling, een maniak.
 
Zo heeft mijn vrouw me afgebekt,
haar rijm en metrum zijn perfect.
 
De bundel, uitgegeven bij uitgeverij Elixer te Leeuwarden is overal verkrijgbaar. De prijs bedraagt € 16,50 (exclusief verzendkosten).
 
 
Het eerste rille bijsterbesje
pronkt al langs mijn levenspad
In mijn gagel, geel van kevers,
ritselt reeds een avondblad.
 
Soms hoor ik ook al sprundeltorren
strompelen door de foeksiaan
en tussen gierst en guichelheiltjes
dolle kervelhoeven slaan.
 
Voorbij alweer, bedenk ik triestig,
alweer een anno dominee,
en vraag mij af, geruld en kniestig:
ben ik nog verguld op snee?
 
Of zal ik nu de nek maar buigen,
de trotse nek voor ’t Ouwe zeer
en van Jehova gaan getuigen
vol halleluja, looft den Heer?
 
Maar dan klinkt vol krassig kraken
het kraaienmarslied uit het zwerk:
‘Als hoer en dief op leeftijd raken
ziet men ze vóóraan in de kerk.
 
Dies drentel ik maar blatend verder
in ’t vage voetspoor van de Dood:
De Heer is lekker toch mijn herder
en ik een mal- maar geen zeloot!
 
Vandaag, 19 jaar geleden, overleed John O'Mill (Johan van der Meulen) 
Uit: Light Verse in Dutch & Double Dutch,  Nigh & Van Dittmar 2012. 
 
vuurvlieg
Copilot
 
Een vuurvlieg uit Sint-Joris-Weert,
die onlangs werd gearresteerd,
sprak lijdzaam: ‘Ach, meneer agent,
ik ben het onderhand gewend
en word er vaker van beticht
dat ik de boel heb opgelicht.’
 
 
Fijn dat iemand mij tijdig een teil bracht
Toen ik groen werd aan boord van dat zeiljacht
Uiteraard mis je veel van het uitzicht
Als je stuiptrekkend in je kajuit ligt
 
Toen het hotsen en klotsen maar voortging
En ik kotsend als vod overboord hing
Dacht ik kruipend op weg naar de pleepot:
Oh wat voel ik mij vreselijk zeerot
 
Zeerot
Copilot
 

influencer

Van welke influencer
wordt homo sapienser?
Dat zij hun volgers pleasen
met warrige adviezen
maakt mij wel eens verbolgen:
ik kan ze echt niet volgen.
 
 
Knokkelkoorts en apenpokken
Tijgermug en wolvenbeet
Wiebelspin en pneumakokken
Ook nog eens benauwd en heet
 
Blauwtongvirus muggenplagen
Zomerdip kampeerterrein
Kan het erger zult u vragen:
Tros Muziekfeest op het plein!
 
'Half Holland,' sprak een wolf te Etten,
'zou mij het liefst het land uitzetten.
Natuurlijk slacht ik schapen af,
maar noem dat niet barbaars of laf.
Die domme haat ben ik zo moe,
omdat ik slechts mijn plicht hier doe.
Want zó heeft God het ingericht:
ik breng natuurlijk evenwicht.'
 
zolderkamer
Pixabay
Een vrije dag, wat is het toch een zegen!
De deur op slot, mijn telefoon op stil.
Nu kan ik alles schrijven wat ik wil.
Toch blijft de cursor stationair bewegen.
 
Al uren heb ik geen idee gekregen.
Dat schrijven is beslist geen peulenschil!
Ik zet weer koffie, poets opnieuw mijn bril.
De opbrengst valt me toch een beetje tegen.
 
Misschien moet ik mijn pogingen maar staken
en eerst naar buiten om iets mee te maken.
 
Nazomerliefde hvv
Pixabay
 
De wijnoogst was nog lang niet klaar
Ze lagen dromend in het gras
Zijn ogen staarden slechts naar haar
Die ranker dan een wijnrank was
 
Het wijngaardwerk wou niet goed lukken
De manden bleven leeg dit jaar
Ze moesten samen druiven plukken
Maar plukten enkel aan elkaar
 
bangemannen
Wikimediacommons
 
Hoe duivels is de Taliban
die ijvert voor de machoman
maar mensenrechten annuleert.
 
De dames in Afghanistan
wordt door hun nieuwste zieke plan
een spreekverbod verordonneerd.
 
Het wordt een land waar niets meer kan.
Er was ook al geen sprake van
dat daar een meisje nog studeert.
 
Want bovenal vreest deze clan
dat ooit hun lege hersenpan
door vrouwen wordt geëxposeerd.
 
er is iets dat mij in gezelschap niet lukt
het simpelweg over het weer kunnen praten
een feestje vol smalltalk, het maakt me bedrukt
hun werk of de schoonmaak, ik laat ze maar blaten
 
het stoppen van sokken dat iemand verrukt
ik knik als het gaat over strepen op straten
er is iets dat mij in gezelschap niet lukt
het simpelweg over het weer kunnen praten
 
maar nu wordt niet langer aan pluisjes geplukt
want jij praat IKEA en vult mijn hiaten
je ratelt, je redt me, je gooit met citaten
ze gaan allen onder jouw stortvloed gebukt
het simpelweg over het weer kunnen praten
 
dringendverzoek
Wikimediacommons
 
Als iemand onbedaarlijk hoest,
niet zachtjes niest maar krachtig proest,
of snurkt wanneer hij even soest,
dan denk ik: ‘Houd je even koest!’
 
Niet zelden word ik opgeschrikt
als iemand snuit, boert, ruft of hikt,
vooral als dit wordt aangedikt.
 
Nasaal, rectaal of bronchiaal:
bespaar me al die lichaamstaal.
 
Fop Ekster Beo hvv
Copilot
 
Een rijke ekster uit Brasschaat
Beurt bakken geld als advocaat
Van groene specht tot grijze wouw
Zijn klantenkring betaalt zich blauw
Zo niet die zweterige beo
De ekster pleit voor hem pro deo

 

paskamer
Copilot
 
Je draait een rondje om een jurk te tonen.
Gordijntje open en gordijntje dicht.
Jij weet de kijkers telkens te belonen
en alle ogen zijn op jou gericht.
 
De knapste covergirls kun jij onttronen;
dit is een ronduit schitterend gezicht.
Je draait een rondje om een jurk te tonen.
Gordijntje open en gordijntje dicht.
 
Ik zie het schouwspel aan met rode konen.
Je bent zelfs prachtig in dit fletse licht,
dus heel lang duurt het niet voordat ik zwicht
en toegeef aan mijn gierende hormonen.
Gordijntje open en gordijntje dicht.
 

Log in

Gebruikersnaam en wachtwoord:

Zoeken

Forum Recent

Uit het archief

Knallende Discussie

lont

Ik zei dat het zo klaar is als een klontje
Dat vuurwerk is bestemd voor onbeschoften
Maar beide kerels hadden een kort lontje
En ontploften