De afbeelding op de gele omslag van het boek laat niets te raden over: een geit, gehuld in de bolletjestrui, stampt met gestileerde hoeven op de pedalen. Dit moet een berggeit zijn, een wielrenner die zich vooral in het hooggebergte manifesteert. Het verhaal in de gezamenlijke bundel van Frits Criens en Hans Manders Vleugels op de Ventoux speelt zich dan ook volledig op grote hoogte af. De hoofdpersoon Eddy Vleugels, nomen est omen, strijdt met zijn mederenners om de Diamanten Wielerschoen, een prijs van één miljoen euro die ter beschikking is gesteld door een terminale bordeelbaron. Daar moeten de coureurs echter wel wat voor doen: vanaf drie verschillende plaatsen de Mont Ventoux bedwingen.
Die berg, eeuwen geleden al door Dante bezocht, heeft veel schrijvers en dichters geïnspireerd. Jan Kal maakte er zijn onvermijdelijk sonnet over en Bert Wagendorp schreef met de Ventoux, jeugdsentiment en fatale liefde als ingrediënten, een bestseller. Hebben Criens en Manders daar nog iets aan toe te voegen? Ja, gelukkig wel. Ze gebruiken net als Kal het sonnet maar hanteren die vorm op een geheel eigenwijze. Hun rijmschema is abba abba abba cc, waarbij de laatste twee regels van elk vers de eerste en de vierde van het erop volgende zijn. Dat zorgt voor een hechte structuur. Net als bij Wagendorp vormt bij Criens en Manders fatale liefde de kern van het verhaal, maar zij geven er gelukkig een dodelijk ironische draai aan. Held Eddy Vleugels wordt tijdens de laatste beklimming geteisterd door diarree terwijl Malou, het meisje van zijn dromen, erotische avonturen in een Limburgse hotelkamer beleeft met Kimberley. De dichters beschrijven pijnlijk trefzeker de gelijktijdigheid van beide gebeurtenissen.
In 48 sonnetten maken Criens en Manders er een bijzonder drama dat tot het laatste vers blijft boeien. Voor kenners van poëzie en wielersport verstopten ze kleine verwijzingen in het verhaal. Zo wordt Eddy tijdens de beklimming door een Fransman voor fou uitgemaakt wat onmiddellijk doet denken aan Gerrit Schulte die ooit de bijnaam fou pédalant van de Fransen kreeg. En wat te denken van Leo Oomen die achterop een motor gezeten in dialoog met Han Kok de beklimming van commentaar voorziet. De naam rijmt zelfs op die van Theo Koomen. In het sonnet van Jan Kal komt het vreemde rijmduo ‘tabu’ en ‘shampoo’ voor waarbij je als lezer gedwongen wordt de Engelse uitspraak van het haarwasmiddel te gebruiken. Kwestie van rijmdwang? Mooi dat Criens en Manders dezelfde grap uithalen in hun bundel waarbij ze op Kalse wijze ‘eigenschappen’ koppelen aan ‘whatsappen’.
Het is een fraai spektakel dat zich voor de ogen van de lezer ontvouwt, Jeroen Bosch had er een drieluik over kunnen maken. Een kleine opsomming van wat Eddy Vleugels ziet tijdens zijn laatste beklimming van de Kale Berg: een fan in sinterklaasgewaad, een Noor met een Vikingzwaard, een ontplofte barbecue, een Schot in een kilt, twee meiden die Gods boodschap verspreiden en vlak voor de finish een naakte vrouw met een erekrans. En toch vindt hij de ware liefde niet. Ondanks de overwinning. Maar daarmee heb ik al teveel verraden van een verhaal dat uiteindelijk op de Cauberg eindigt.
Nog een laatste opmerking over Vleugels op de Ventoux , het boek dat elke lightverseliefhebber en elke wielerfan gelezen moet hebben. De schrijvers bezitten naast een vaardige pen over voorspellend vermogen. Zij laten de laatste beklimming van de Mont Ventoux bijna eindigen bij Chalet Reynard. In 2016, het jaar waarin het boek verscheen, eindigde de etappe van de Tour de France inderdaad op die plek omdat het op de top hogerop te hard waaide.
Vleugels op de Ventoux
Frits Criens en Hans Manders
Uitgeverij Liverse
ISBN - 978-94-91034-86-2
Prijs € 14,95