Het vrije vers

'Theo is mijn neef, maar als u mijn aanbevelingen niet vertrouwt, lees deze bundel dan vooral zelf.'
Met deze woorden sluit Ivo de wijs zijn wervende tekst op het achterflap van de uitgave die ter bespreking voor me ligt af. Personal Best is de titel van die uitgave. Het boek is geschreven door Theo Danes die zowat in zijn eentje het stokje van oom Ivo en diens generatiegenoten in lightverseland moet overnemen. Talentvolle leeftijdsgenoten als Quirien van Haelen en Michèl de Jong, met wie Theo Danes het lightversecollectief De Jonge Heren vormde, lijken zich immers van het front te hebben teruggetrokken.

Met Personal Best schenkt Theo de liefhebber van het lichtvoetige vers een gevarieerde, geestige en vaak hilarische bundel. Danes is een taalvirtuoos, die speelt met woorden en betekenissen en die de lezer telkens verrast of op het verkeerde been zet, omdat hij steeds een onverwachte invalshoek weet te vinden.

Agenda

De planning van mijn werk is je van het
En zo leid ik een leven zonder zorgen
Vandaag heb ik weer bergen werk verzet
Naar morgen

Dermatologie

Ik haat de puistjes rond mijn mond
Vooral die grote witte
Maar echt, zo'n aambei op mijn kont
Daar kan ik niet mee zitten

Een enkele keer leidt het woordspel tot meligheid.

Boemerangeffect

Wauw!
Au!

Teleurstelling

De loonstrook viel het slangenmeisje tegen
'Daar heb ik dan een maand voor kromgelegen!'

Zulke onelinerachtige rijmpjes zullen het voor een zaalpubliek wellicht goed doen, voor de lezer is hun aantrekkelijkheid beperkt. Gelukkig staan er weinig van deze te gemakkelijke grappen in Personal Best. De bundel is vooral een groot lightversefeest met prachtige korte en langere gedichten, metrisch lopend, perfect rijmend en geschreven met een souplesse waarin Theo oom Ivo naar de kroon steekt, zoals in dit triolet, niet bepaald een gemakkelijke versvorm.

Tante

Mijn tante kletst voortdurend uit haar nek
Er is helaas geen touw aan vast te knopen
Als zij begint met praten word ik gek
Mijn tante kletst voortdurend uit haar nek
Die breder dan haar hoofd is door het spek
Dat jaren in haar lijf ligt op te hopen
Mijn tante kletst voortdurend uit haar nek
Er is helaas geen touw aan vast te knopen

Hier combineert Theo Danes geestigheid met vakmanschap en taalvaardigheid. Net als in dit ollekebolleke, taalplezier pur sang.

Vijf

Bijenkorfuitverkoop!
Rabbi's op koopjesjacht
David roept vrolijk
Zijn tweelingbroer na:

'Abraham, kijk eens, een
Tweepersoonskeppeltje!'
'Nee, dwaze David
Dat is een beha'

Personal Best is een rijke bundel van een groot lightversetalent, zowel wat de inhoud als wat de keuze van de gebonden en vrije verzen betreft. Het plezier dat Theo moet hebben beleefd in het maken van deze gedichten spat ervan af. Dat geldt voor de hilarische en geestige verzen, veruit in de meerderheid, maar ook voor de wat meer ingetogen bijna serene verzen, over zijn overleden moeder bijvoorbeeld. Daarin weet Danes de lezer te ontroeren, zonder grote woorden, met ragfijne observaties. Het slotgedicht 60 is een van de hoogtepunten uit het boekje, waarin de dichter zijn verdriet om de verloren moeder zo invoelbaar maakt dat de lezer er stil van wordt. En hoe scherp weet hij dat verdriet met een paar woorden te treffen in onderstaand gedicht.

17 december

De sterfdag van je moeder
Brengt een eigen soort verdriet
Want zij die je het best zou kunnen troosten
Is er niet

Personal Best. Ik zou eindeloos uit de bundel willen citeren, maar mag de lezer het plezier van het zelf ontdekken niet ontnemen. De titel is een term uit de sportwereld. Het begrip heeft dezelfde betekenis als 'persoonlijk record', de beste prestatie die een sporter in zijn discipline heeft geleverd. Danes is tienkamper en heeft dus op alle onderdelen van de tienkamp een Personal Best staan. Met deze bundel vestigt hij als dichter van light verse een nieuw Personal Best. Ik heb er alle vertrouwen in dat er nog veel nieuwe Personal Bests in die tak van sport voor hem in het vat zitten. Aan coach Ivo de Wijs zal het niet liggen. Ik kan diens hierboven geciteerde advies onderstrepen: doe uzelf een plezier en schaf Personal Best aan. Gewoon doen.

Personal Best, Theo Danes
Uitgeverij: Ziederis, Rotterdam 2016
ISBN: 9789070042240
Prijs: € 12,95
Om rechtstreeks bestellen bij de uitgever klik hier.
Wie een gesigneerd exemplaar wil kan dat hier bestellen.